چه اسباب بازی را برای کودکان خود بخریم

چه اسباب بازی برای کودک خود بخریم؟

اسباب بازی یعنی تمام زندگی یک کودک که با آن زندگی می کند، از او یاد می گیرد، کوچکترها آن را توی دهانشان می برد و با حس چشایی سعی در شناخت اش دارند. این در حالی است که کودک در هر سنی با یک اسباب بازی خاص ارتباط بهتری برقرار می کند و از آن بیشتر می آموزد.

این آموزش الزاما نباید آن چیزی باشد که ما مد نظر داریم. والدین گمان می کنند تنها اسباب بازی هایی جنبه ی آموزشی دارند که به بازی های فکری معروفند. همان ها که حتما باید مغزت را در حد و اندازه های یک انسان بالغ کار بیندازی تا بتوانی معماهایش را حل کنی. در حالی که بازی های فکری برای سنین متفاوت دارای مولفه ها و ویژگی های خاص خود است که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.

اسباب بازی ایمن

انتخاب اسباب بازی خاصه برای کوچکترها اولین و مهمترین نکته اش حفظ ایمنی و سلامت جسمی کودک است. خوب میدانیم که کودکان در سنین پایین هر چیزی را به دهانشان وارد می کنند. یا مراقب گوشه های تیز، جنس سخت، مواد نامرغوب و ... نیستند. اینها نکاتی است که شما باید به عنوان والدین به آن دقت کنید. اسباب بازی های که با دندان قابل خورد شدن و قورت دادن هستند،آنهایی که نوک و یا گوشه های تیز دارند، اسباب بازی هایی که با برق کار میکنند برای کودکان زیر سه سال مناسب نیستند. آنهایی که بند، روبان و باطری دارند نیز نباید در دسترس کودک زیر سه سال قرار بگیرد.

سرگرمی

ممکن است مقدار زیادی هزینه کرده باشید و یک اسباب بازی گران قیمت و خوش آب و رنگ را با هزار دقت نظر برای کودکتان تهیه  کرده اید اما او فقط یکساعت با آن سرگرم می شود و شما ناامید و دلزده دیگر نمی دانید چطور باید سرگرمش کنید. ناراحت و نگران نشوید. کودکان کمتر از 4 سال معمولا با چیزی ـ هر چه که میخواهد باشد ـ بیش از چند دقیقه سرگرم نمی شوند. آنها مایلند چیزهای بیشتر و جدید را تجربه کنند، حتی اگر آن در قابلمه باشد در مقابل یک اسباب بازی گران قیمت. برای او فرقی نمی کند. او به دنبال کسب تجربه و شناخت دنیای اطرافش است. پس به دنبال خرید اسباب بازی هایی که قابلیت چندگانه دارند باشید. مثل جورچین ها، لگو و خانه سازی که از چند جهت جذابند و تنوع طلبی کودک را ارضاء می کند.

بهترین اسباب بازی

بهترین اسباب بازی قطعا گرانترین آن نیست. بهترین اسباب بازی همان است که مهارت کودک را افزایش میدهد. این مهارت می تواند فیزیکی باشد یا شناختی. یک خمیر کوچک که خودتان هم می توانید در خانه آن را با مواد خوراکی و غیرمضر و آسیب زننده درست کنید، می تواند کودک یکساله شما را هم بخنداند هم توانایی حرکت دست و انگشت را در او تقویت کند و بین چشم و دستش هماهنگی حرکتی به وجود آورد.

 ساکت باش

اغلب کودکان به سمت اسباب بازی ای که صدا تولید می کند تمایل دارند. دو روز بعد از آن هم قابل پیش بینی است که پدر و مادر کودک از صدای وسیله سرسام گرفته اند و کودک همچنان مشغول تحریک پرده ی گوش خود و اطرافیان است. در مورد اسباب بازی های صدادار نباید موضع افراط و تفریط داشته باشید. شما نمی توانید کودکتان را با خرید اسباب بازی های بی صدا در سکوت بزرگ کنید بالاخره او برای تحریک پرده ی گوش و آشنایی با صداهای مختلف نیاز به شنیدن صداها دارد و البته که آنها را بارها و بارها تکرار می کند.

همچنین نباید با تهیه ی اسباب بازی هایی که صدای غیراستاندارد دارند محیط خانه را متشنج کنید و در نهایت به دعوا و تنبیه کودک برسید. بنابراین در انتخاب اسباب بازی های صدادار توجه داشته باشید به اینکه حتی الامکان، قابلیت تنظیم صدا ـ کم و زیاد ـ شدن داشته باشد، صدایی که تولید می شود صدایی هدف دار باشد، یعنی صدای حیوانات ، بوق ماشین، آمبولانس، ماشین پلیس و ... داشته باشد که شناختی برای کودک به بار آورد. همچنین برخی صداها برای بزرگترها معمولی است اما برای کودک نوپا، ترسناک است و باید به این نکته دقت کند که صدای اسباب بازی یا حرکت غیرمترقبه ی آن کودک را نترساند.

رنگ و رو

بسیاری از والدین هنگام خرید اسباب بازی نکته ای را که تذکر می دهند این است که: «جنسش خوبه؟ زود خراب نمی شه» دقت به این دو نکته ضروری است. جنس خوب اسباب بازی هم به نفع کودکتان است هم به سود جیب خودتان. اما همه چیز به جنس خوب وسیله ی بازی ختم نمی شود. شکل و ظاهر و رنگ آن هم اهمیت ویژه ای دارد. رنگ های مرده و غیرمحرک برای چشم کودک، جذابیتی برای او ندارند، همچین رنگ های خیلی تند و جیغ هم مناسب حال کودک نیست. رنگ های شاد، محرک و در عین حال ملایم را انتخاب کنید.

همچنین اسباب بازیهای رنگی باید از نظر ثبات رنگ استاندارد باشند. محققین می گویند اسباب بازی ای که رنگش با ساییدن انگشت و دست به آن، برود، مناسب کودک، خاصه کودکان زیر دو سال نیست. مراقب باشید اسباب بازی ای که در اختیار کودکتان قرار می دهید با پوست او و گاهی با دهان و زبان و ... ارتباط مستقیم دارد.

اسباب بازی های وارداتی و گاها بسیار ارزان قیمت که گوشه و کنار شهر به فروش می رسد و از مواد بازیافتی تهیه شده، استاندارد نبوده و مضرند. در انتخاب اسباب بازی به علامت هولوگرام آن توجه کنید و ترجیحا اسباب بازی تولید داخلی را تهیه کنید.

خیلی هم لاکچری نباشید

خرید اسباب بازی بسیار گران گاهی به ضرر کودک تمام می شود. چون آنقدر لوکس و گران است که والدین آن را به دیوار اتاق و بالای کمد و توی ویترین آویزان می کنند و یا اجازه نمی دهند کودک با آن بازی کند از ترس خراب شدن، یا با کوچکترین آسیبی که به آن می رسد کودک بیچاره را دعوا می کنند که چرا لیاقت ندارد تمام مدت در حال خرابکاری است. به جز این، کودکی که از هر چیزی گرانترینش را در اختیار داشته باشد، قناعت را یاد نمی گیرد و پرتوقع تربیت می شود،  تجمل گرایی در او نهادینه می شود.

حین بازی تنهایم نگذار

کودکتان را حین بازی کردن همراهی کنید. به ویژه کوچکترها را. این کار هم امنیت بازی را تأمین می کند و هم برای کودک نوعی تشویق و انگیزه محسوب می شود. اما در حین بازی، دخالت نکنید. می توانید کمک کنید، اما اینکه بازی را یکبار انجام دهید تا کودک هیچ تلاشی برای کشف آن نکند، کار درستی نیست.

مقایسه و سرزنش نکنید

برخی والدین توقع دارند کودکشان یک نابغه ی تمام و عیار باشد و از پس سخت ترین بازی های فکری هم برآید. این تصور که «کودک من نابغه است» باعث می شود توقعی در والدین ایجاد شد که کاذب است و فقط باعث دلسردی آنها و سرزنش کودکشان می شود. قبل از هر چیز فراموش نکنید که بازی قرار است برای کودک مفرح و لذت بخش باشد، جنبه دوم بازی آموزش و خلاقیت و ... است، پس با سرزنش کردن و لیبل زدن و گفتن جملاتی مثل: «اینکه خیلی ساده است چرا گیچ بازی در میاری» «تو هیچ وقت نمی تونی یه بازی ساده رو انجام بدی» بازی را تبدیل به جهنم نکنید. امر و نهی کردن و سرزنش در زمان بازی، صحیح نیست

 با بازی، زندگی میکنیم

اولویتها را در نظر بگیرید. فراموش نکنید که حین بازی، شما و کودکتان مشغول بازسازی یک زندگی هستید. او از ساده ترین برخورد شما هنگام بازی، می آموزد. در نظر بگیرید زمانی را که کودک مشغول بازی با یک اسباب بازی است که شما آن را بسیار گران خریده اید. ناگهان زنگ در زده می شود و بچه ی همسایه یا فامیل پشت در است. شما فوری به کودکتان می گویید: «برو بذارش توی کمد که «نیما» یه خراب کار حرفه ایه» این کار کودک شما را فردی که خوب می تواند از وسایلش مراقبت کند، بار نخواهد آورد. بلکه او را فردی خسیس و شکاک میکند که توانایی شریک شدن و تقسیم کردن و رعایت نوبت و ... را فرا نخواهد گرفت.  در چنین شرایطی اولویت با تمرین مهارت های اخلاقی و اجتماعی و زندگی است، تا مهارت هایی مثل هماهنگی چشم و دست یا درک فضا و ...

صبور باشید

ذهن کودک پنج ساله تان را با خواهر یا برادر بزرگترش مقایسه نکنید. حتی نگویید خواهرت وقتی همسن تو بود یک هواپیمای کوچک ساخت و ... این مقایسه ها کودک را دچار اضطراب می کند. هر چه می توانید به کودک زمان بدهید تا با اسباب بازی اش درگیر باشد و زیر و بم اش را درآورد. تنها زمانی که نیاز هست زمان بازی را حتما تنظیم کنید و نگذارید کودک بیش از دو ساعت در روز به این بازی بپردازد، بازی های رایانه ای و موبایلی است. این بازی ها هرچقدر هم مفید باشند، تحرک، روابط اجتماعی، روابط عاطفی و ... کودک را تحلیل می برند.