علت خواب آلودگی بعد از خوردن ناهار

دلیل خواب آلودگی بعد از غذا

قلیایی شدن بدن

یکی از توضیحات علمی اینکه چرا بعد از خوردن یک وعده غذای سنگین به سختی می توانید هوشیاری تان را حفظ کنید، پدیده ای است به نام alkaline tide یا جزرومد قلیایی. بعد از خوردن غذا، معده ی شما اسید هیدروکلرویک بیشتری تولید می کند تا چیزهایی که خورده اید را هضم کند. برای ساختن اسید هیدروکلرویک، سلول های مخاط معده از نمک استفاده می کنند. طی این فرایند، بی کربنات که یک ماده ی قلیایی است تولید می شود. اگر این بی کربنات جمع شود، pH معده را بالا می رود. بنابراین مقداری از آن وارد جریان خون شده و حالتی ایجاد می کند که به آن alkaline tide می گوییم.

حالا چرا افزایش pH (قلیا) باعث احساس خواب آلودگی می شود؟ با ورود بی کربنات به جریان خون و افت pH خون (قلیایی تر شدن)، ترشح پپتیدی به نام اورکسین که به هوشیار ماندن شما کمک می کند خنثی می شود. اگر اورکسین، تاثیرات فعال نداشته باشد شما شروع می کنید به احساس خواب آلودگی کردن و کسل شدن و کارآیی تان افت می کند. جزرومد قلیایی معمولا تا حدود دو ساعت بعد از غذا باقیست.

 بهترین راه کاهش alkaline tide بعد از خوردن غذا این است که از خوردن غذاهای سنگین و حجیم خودداری کنید. اگر همیشه بعد از غذا احساس خواب آلودگی دارید پس سعی کنید در طول روز وعده های کوچک تر بخورید تا مجبور نشوید به یک باره یک وعده ی سنگین بخورید. اگر در محل کارتان هستید مطمئنا ایده آل نیست که یک ناهار سنگین بخورید و بعد با احساس خواب آلودگی سر میزتان برگردید.

فعالیت سیستم پاراسمپاتیک

نوسانات قلیایی تنها دلیل احساس خواب آلودگی شما بعد از غذا نیست. وقتی چیزی می خورید، الویت های بدن تان تغییر می کند. حالا شما غذایی در معده دارید که باید هضم و جذب شود. در نتیجه سیستم عصبی پاراسمپاتیک در حالت استراحت و آرام سازی قرار می گیرد تا جریان خون به سمت سیستم گوارش برود، بنابراین خون از ساختار عضلانی و مغز دور می شود. این تغییر در انتقال خون می تواند شما را موقتا دچار احساس خواب آلودگی کند.

سیستم عصبی پاراسمپاتیک با سیستم عصبی سمپاتیک که با افزایش ضربان قلب، تنفس و جریان خون به سمت عضلات شما را بیدار و هوشیار نگه می دارد مقابله می کند. برعکس زمانی که فعال می شوید، سیستم پاراسمپاتیک تان آرام و غیر فعال می شود. وقتی که سعی دارید غذا را هضم کنید بدن تان می خواهد شما را در وضعیتی آرام و ساکت نگه دارد و این می تواند سبب خواب آلودگی شما بشود.

همانطور که گفته شد، غذای سنگین نخورید و وعده های کوچک تر در طول روز میل کنید. غذای سنگین و حجیم، واکنش پاراسمپاتیک قوی تری ایجاد می کند. ضمنا می توانید بعد از غذا برای افزایش جریان خون به سمت مغز، 10 دقیقه پیاده روی کنید. پیاده روی مخصوصا پیاده روی تند، سیستم سمپاتیک را فعال می کند و جلوی احساس خواب آلودگی تان را می گیرد.

التهاب بعد از غذا

این روزها در مورد التهاب و نقش آن در انواع بیماری ها زیاد می شنویم. آیا می دانستید هر زمانی که غذا می خورید، التهابی در بدن تان ایجاد می شود؟ اما این واکنش التهابی در واقع از جهاتی محافظت کننده است. هر بار که چیزی می خورید، به طور بالقوه باکتری های مضری دریافت می کنید. برای مقابله با آنها، سیستم ایمنی شما فعال می شود تا این باکتری های مضر جا خوش نکنند. فایده ی دیگر این التهاب موقتی این است که تولید انسولین را برای کمک به ورود گلوکز به سلول ها و تامین سوخت جهت تولید انرژی افزایش می دهد.

جنبه ی منفی این التهاب این است که واکنش التهابی، فعالیت پپتیدهایی (اورکسین) را که پیش تر گفته شد مهار می کند. گفتیم که اورکسین به شما کمک می کند بیدار و هوشیار بمانید. این واکنش التهابی نسبت به غذا در افرادی که چاق هستند یا اضافه وزن دارند بیشتر است و اگر غذاهای التهاب برانگیز مانند فست فود بخورید یا غذایی که به آن آلرژی دارید، واکنش التهابی تشدید خواهد شد.

از خوردن غذاهای پیش التهابی مانند فست فودها، کربوهیدرات های تصفیه شده و شیرینی جات اجتناب کنید. همچنین غذاهایی را که می دانید به آنها آلرژی دارید از رژیم غذایی تان حذف کنید زیرا می توانند برانیگزاننده ی واکنش التهابی بعد از خوردن باشند. غذاهای طبیعی و فراوری نشده را انتخاب کنید زیرا حاوی افزودنی نیستند که بدن به آنها واکنش نشان بدهد.

افزایش لپتین

لپتین، هورمون اشتهایی است که به مغزتان سیگنال می دهد ذخایر انرژی تان تامین شده و می توانید خوردن را متوقف کنید. عجیب نیست که لپتین بعد از خوردن غذا بالا می رود زیرا ذخایر انرژی تان افزایش یافته است. تحقیقات نشان می دهد افزایش لپتین با احساس خستگی مرتبط است. لپتین، با خوردن غذای پُرکربوهیدرات بیشتر افزایش می یابد بنابراین احتمال اینکه بعد از خوردن غذای کربوهیدرات دار احساس خواب آلودگی کنید خیلی بیشتر از زمانی است که غذای پروتئین دار یا چرب بخورید.

درمان خواب آلودگی بعد از غذا

غذاهای سالم و طبیعی را انتخاب کنید و از مصرف کربوهیدرات های تصفیه شده و قند بپرهیزید زیرا این غذاها می توانند بیشتر موجب افزایش لپتین شوند. حتما همراه هر وعده غذا، منبع سالمی از پروتئین و چربی نیز مصرف کنید.

بالا رفتن فوری گلوکز خون

خوردن غذایی که پُر از کربوهیدرات زود جذب ناشی از منابع قندی و فرآوری شده است موجب افزایش فوری گلوکز می شود. این افزایش گلوکز، اورکسین را مهار می کند؛ همان پروتئینی که شما را بیدار و هوشیار نگه می دارد. یکی از بهترین راههای اینکه بعد از خوردن غذا کمتر احساس کنید نیاز به چرت زدن دارید این است که کربوهیدرات های فیبردار از منابع طبیعی بخورید نه کربوهیدرات های تصفیه شده. دلیل دیگری هم برای اجتناب از کربوهیدرات ها و قندهای تصفیه شده وجود دارد

افزایش گلوکز خون ناشی از خوردن این غذاها می تواند موجب افزایش متعاقب قند خون می شود که گرسنگی برانگیز است. بنابراین مراقب کربوهیدرات های تصفیه شده باشید! و به جای آنها، کربوهیدرات های پُر فیبر مانند سبزیجات، غلات کامل، بنشن و حبوبات را انتخاب کنید تا به تثبیت قند خون تان کمک کرده و جلوی افزایش فوری آن را بگیرید. این به نفع سلامت متابولیک تان نیز هست!