روش های ترک عادت مکیدن انگشت در کودکان

1. علل و عوامل مکیدن انگشت
2. عوارض مکیدن انگشت کودک
3. درمان مکیدن انگشت در کودکان

عادت مکیدن انگشت (انگشت شست) در میان کودکان شایع بوده و در اغلب اوقات به عنوان عادت طبیعی تلقی شده که نباید نگران آن بود. کودکان غالبا در 2 سالگی یا در هنگام پیدایش و درآمدن دندان های دائمی این عادت را کنار می گذارند.

اما اگر این عادت پس از درآمدن دندان های دائمی ادامه یافت، چه باید کرد؟ باید دلایلی که کودک را ترغیب به انجام این امر می کند، جست وجو شود. اغلب دلایل این رفتار، روانی بوده و از عدم احساس امنیت یا اضطراب دائمی کودک ناشی می شود. در این حالت کودک، آرامش و راحتی را در مکیدن انگشت می یابد. این امر عدم توانایی خوابیدن برخی از کودکان بدون مکیدن انگشت را توجیه می کند.

حال ممکن است این سوال پیش آید که مگر مکیدن انگشت چه ضرری برای کودک دارد که ما تلاش کنیم حتما این عادت را از او دور کنیم؟ نکته اینجاست که باید تلاش کرد، کودک این عادت را کنار گذارد چون در غیر این صورت باعث ایجاد مشکلاتی در استخوان بندی فک ها و دندان های کودک شده که محتاج درمان خواهد بود.

علل و عوامل مکیدن انگشت

غریزه مکیدن برای حیات نوزاد امری بسیار ضروری است. مکیدن انگشت در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند بسیار کمتر است.در نتیجه زندگی در دنیای صنعتی که مادران کمتر به نوزادان شیر میدهند یکی دلایل مهم مکیدن انگشت است.
دلبستگی به مکیدن در نوزادان برای تکامل سیستم عصبی مرکزی لازم است و این مکیدن شست می تواند به نوزادان کمک کند که با دنیای جدید خود هماهنگ شوند.

عوارض مکیدن انگشت کودک

در این سن استخوان ها در حال شکل گیری می باشند،که باعث می شود تغییراتی در کل گیری استخوان های فک به وجود بیاید.از دیگر عوارض این عادت بد دهانی اختلالات گفتاری مثل لکنت زبان است به طوری که فرد در بزرگسالی نمی تواند بعضی از حروف مثل اس و ش و ال و چ را تلفظ کند.

• تغییر شکل استخوان های فک صورت
• کج درآمدن دندان ها
• نازک شدن دندان
• ایجاد عفونت در اطراف ناخن ها و بیماری های عفونی
• بیرون زدن فک بالا
• تاثیر روی رشد کام (سقف دهان)
• نادرست قرار گرفتن زبان
• افتادگی لوزه و در نتیجه خرخر کردن
• باز ماندن دهان و فاصله افتادن میان فک بالا و پایین
• باقی ماندن بلع نوزادی در افراد
• اختلالات گفتاری مثل لکنت زبان
• پینه بستن انگشت
• منحرف شدن انگشت

درمان مکیدن انگشت در کودکان

درمان  کودکانی که عادت مکیدن انگشت را کنار نگذاشتند باید با روش های خاصی انجام گیرد.در این نوع درمان باید به کودک این فرصت را داد که عادت را قبل از رشد دندان دایمی متوقف کند. این نوع درمان اصولا در سنین 4 تا 6 سالگی صورت می گیرد.

انتخاب هر کدام از این روش های درمانی، بستگی به تمایل خود کودک برای متوقف ساختن عادتش دارد. این روش ها شامل موراد زیر است:

درمان با یادآوری کردن

این روش درمان برای کودکانی که همکاری لازم را دارند و خودشان تمایل به ترک عادت مذکور را دارند، مناسب است. در این روش می توان یک نوار چسب ضد آب روی انگشت شست کودک چسباند تا به کودک یاد آوری کند که انگشت خود را داخل دهان نبرد.

این نوار چسب باید تا زمانی که عادت به طور کامل از بین نرفته است، روی انگشت کودک باقی بماند و یا می توان با مالیدن محلول ها یا کرم های بد طعم بر روی انگشت کودک از این عادت جلوگیری کرد. البته باید مراقب بود که این مورد، از نظر کودک به عنوان یک تنبیه تلقی نشود، زیرا در این صورت کودک اقدام به مقابله کرده و درمان، نتیجه ای در برنخواهد داشت.

درمان با پاداش دادن

در این روش، بین کودک و والدین با دندان پزشک، قراردادی بسته می شود. قرارداد به این صورت است که به کودک گفته می شود اگر برای مدتی این عادت را تکرار کند، در پایان مدت تعیین شده جایزه دریافت می کند. ارزش بهای جایزه اهمیتی ندارد، ولی باید حتماً مورد علاقه ی کودک بوده و او را تحریک کند. این درمان به طور مداوم تکرار می شود و هر بار که کودک قرارداد مربوطه را رعایت کرد، جایزه دریافت می کند. باید در نظر داشت که در حین همکاری کودک جهت ترک عادت، او را به طور کلامی نیز مورد تشویق قرار داد.

درمان با سختگیری

به کودک تان که در حال مکیدن انگشتانش است، بگویید که باید همه انگشتانش را بمکد و او را مجبور به این کار کنید و مطمئن باشید که او خیلی زود از این کار خسته میشود.از او بپرسید که چرا این کار را میکند و مجبورش کنید تا پاسخ دهد. تنها مشکل این کار این است که وی یک پیشنهاد نادرست را از زبان والدینش خواهد شنید.

مایع یادآوری به انگشتش بزنید

گرچه اکثر پزشکان این کار را بی رحمانه توصیف می کنند، اما زدن محلول های بد مزه به انگشت می تواند به کودک یادآوری کند که نباید انگشتش را در دهان فرو ببرد.

به یاد داشته باشید که این کار را برای تنبیه انجام ندهید و به او بگویید که این کار تنها برای فراموش کردن این عادت است.به دست کردن دستکش روی انگشت هم می تواند به او این موضوع را گوشزد کند.

درمان با وسایل ترک عادت

اگر عادت کودک پس از دریافت پاداش هنوز برطرف نشده است ولی خود کودک حقیقتا تمایل به ترک عادت دارد، می توان از روش کاربرد وسایل ضد عادت استفاده کرد.

در این روش وسیله ای در دهان کودک قرار داده می شود که به طور فیزیکی ادامه عادت را برای وی مشکل می سازد. در این روش، دندان پزشک حتماً باید کودک و والدینش را توجیه کند که این وسیله جنبه ی تنبیهی ندارد و صرفاً به عنوان یادآور می باشد.

مدت استفاده از وسایل ترک عادت

از وسایل ترک عادت می توان به PALATAL CRIB, QUAD HELIX اشاره کرد. مارپیچ های این وسایل به کودک یادآوری می کند انگشتش را در دهانش نگذارد. این وسایل معمولاً به مدت 6 ماه باید در داخل دهان کودک قرار گیرد. در اوایل کار، تحمل وسیله در داخل دهان برای کودک مشکل است، ولی حداکثر بعد از 2هفته، کودک به آن عادت می کند.

نکته ی حایز اهمیت این است که به علت گیر کردن غذا و مواد قندی چسبناک به سیم های به کار رفته در این وسایل، بهداشت دهان و دندان در طول مدت استفاده از این وسیله، باید به طور جدی توسط کودک و والدین او رعایت شود.