شکل سر نوزاد باید چگونه باشد

1. علت ناهموارد یا ناصاف شدن سر نوزاد
2. شکل طبیعی و شکل غیر طبیعی سر نوزاد چگونه است؟
3. آیا سر ناهموار نوزاد نگران کننده است؟
4. دلایل سر تخت در نوزادان

علت ناهموارد یا ناصاف شدن سر نوزاد

گاهی اوقات سر یک نوزاد در حین عبور از کانال تولد ناهموار می شود. در موارد دیگر سر نوزاد پس از تولد تغییر می کند که در نتیجه فشار وارد شده به سر نوزاد در زمان استراحت به وجود می آید.

در روی سر نوزاد متوجه دو قسمت نرم می شوید که استخوان های جمجمه در این بخش ها هنوز رشد نکرده و به هم نرسیده اند. این بخش ها ملاج یا فونتانل fontanel نامیده می شوند و به سر نسبتا بزرگ نوزاد اجازه می دهند در داخل کانال تولد حرکت کند. به علاوه رشد سریع مغز در دوران نوزادی را امکان پذیر می سازند.

از آنجایی که جمجمه نوزاد قابل انعطاف است، پس از اینکه سر نوزاد به خوبی از کانال تولد عبور کرد، تمایل نوزاد به استراحت در یک حالت خاص منجر به ناهمواری شکل سر نوزاد می شود. این عارضه پلاژیو سفالی موضعیpositional plagiocephaly یا سر صافی نامیده می شود که در تصویر زیر مشاهده می کنید.

شکل طبیعی و شکل غیر طبیعی سر نوزاد چگونه است؟

پزشک نوزاد در زمان تولد و همچنین در معاینات منظم بعدی – که معمولا در سال اول تولد هر 2 تا 4 ماه یک بار انجام می شود - قسمت های نرم سر نوزاد و شکل سر وی را بررسی می کند.

شکل سر نوزاد شما زمانی بیشتر قابل توجه است که به سر نوزاد خود از بالا نگاه می کنید. از این دیدگاه پشت سر نوزاد ممکن است در یک طرف کمی صاف تر از طرف دیگر باشد. استخوان گونه در طرف صاف ممکن است کمی بیرون زده باشد و گوش ها در همان طرف صاف ممکن است کمی به سمت جلو باشند.

آیا سر ناهموار نوزاد نگران کننده است؟

سر نوزاد به احتمال زیاد به خودی خود هموار می شود. شکل گیری موضعی سر نیز یک مسئله زیبایی محسوب می شود. بخش های صاف شده پشت سر ناشی از فشار وارد شده در زمان استراحت نوزاد، باعث بروز آسیب مغزی نمی شوند و با رشد و تکامل نوزاد تداخلی ندارند.

به یاد داشته باشید که اگر خیلی نگران شکل سر نوزاد خود باشید، لذت مادر یا پدر شدن را از دست می دهید. طی چند ماه کنترل سر و گردن نوزاد فشار را در بخش های مختلف جمجمه به طور مساوی پخش می کند.

دلایل سر تخت در نوزادان

جمجمه سر نوزادان از صفحه هایی تشکیل شده که فاصله زیادی از یکدیگر دارند و با رشد آنها، این صفحه ها به مرور به هم متصل می شوند.از آن جایی که از بدو تولد تا چند ماه نخست، استخوان های جمجمه بسیار نرم و انعطاف پذیرند، با کوچک ترین فشاری تغییر شکل می دهند. مشاهده قسمت تخت در پشت یا کناره های سر، برجستگی در یک طرف سر، تمایل یکی از گوش ها به سمت جلو و نیز چهره نامتعادل صورت از علائمی است که در «سندروم سر تخت» نوزادان قابل مشاهده است.

از آن جایی که بسیاری از والدین نوزادان خود را هنگام خواب به پشت می خوابانند، شمار نوزادان مبتلا به «سندروم سر تخت» بسیار گسترش یافته و از همین رو احتمال ابتلا به «سندروم مرگ زودرس» نیز افزایش می یابد. از سوی دیگر، نوزادانی که معمولا به یک طرف می خوابند، به دلیل نامناسب بودن وضعیت گردن، بیشتر دچار این سندروم می شوند.

گاهی جمجمه نوازد داخل رحم مادر شکل می گیرد و گاه مایع آمنیوتیک کافی برای جای گرفتن جنین درون آن وجود ندارد. در این حالت، سر جنین در زمان خروج از کانال زایمان به طور موقت دچار تغییر شکل می شود. این حالت گاهی در چند قلوزایی و به دلیل کمبود فضا داخل رحم رخ می دهد که معمولا بدون نیاز به درمان خاصی بهبود می یابد.

زایمان زودرس بیشترین تأثیر را در تولد نوزادانی با شکل سر غیر عادی دارد چرا که جمجمه آنها مراحل تکاملی را به طور کامل طی نکرده و به نوعی ناقص است. برخی مشکلات عضلانی نیز می تواند باعث بروز «سندروم سر تخت» شود که در برخی نوزادان این حالت بروز می کند.

گاهی نوزادان عضلات سفتی در ناحیه گردن دارند که مانع از حرکت سر به یک طرف می شود و این بدان معناست که سنگینی سر غالبا در طرف دیگر قرار داشته و موجب صاف و تخت شدن آن قسمت سر می شود. یکی از عواملی که در بروز این سندروم نقش دارد، اتصال زودهنگام صفحه های جمجمه ای است که به ندرت در نوزادان رخ می دهد. این حالت، سر نوزاد را از شکل طبیعی خارج کرده و تنها با عمل جراحی به وضعیت اولیه باز می گردد.