طحال در کجای بدن قرار دارد و نقش آن چیست
طحال در قسمت فوقانی بدن و زیر دیافراگم در قست چپ شکم و بالای معده قرار دارد که توسط قفسه سینه محافظت می شود و نقش آن حفظ ایمنی بدن و پاکسازی خون است.
طحال از عضو های مهم سیستم لنفاوی می باشد که نقش آن پاکسازی خون از سلول های غیر طبیعی و همچنین نقش تعادل مایعات و فعال کردن گلبول های سفید خون برای مبارزه با عفونت می باشد. این عضو مهم برای مبارزه با عفونت ها نقش زیادی دارد و افرادی که طحال آنها برداشته می شود برای حفظ ایمنی خود می بایست واکسن های خاصی را تزریق کنند.
طحال در کجا قرار دارد: طحال سمت چپ بالای شکم و در کنار معده و بالای کلیه سمت چپ قرار دارد و توسط پایین قفسه سینه ،در بین دنده های 9 تا 11 محافظت می شود.طحال به اندازه یک مشت و به رنگ بنفش می باشد و حدود 8 سانتی متر است که وزن آن در بزرگسالان بین 75 تا 148 گرم می باشد.
آیا طحال همان کبد است: برخی این سوال برایشان می می آید که طحال همان کبد است که باید گفت خیر، طحال وظیفه تصفیه خون را دارد و کار آن با کبد متفاوت است.
طحال وظیفه ذخیره سازی خون را دارد که در یک انسان سالم حدود 1 فنجان خون در طحال ذخیره می شود، که در صورت از دست دادن قابل توجه خون بعد ازحادثه این خون ها آزاد می شوند.
طحال چیست
طحال یکی از اعضای مهم سیستم لنفاوی بدن می باشد که وظیفه حفظ ایمنی بدن و همچنین پاکسازی خون از سلول های غیر طبیعی و پیر می باشد. همچنین وظیفه ذخیره گلبول های سفید خون را دارد که در زمان مبارزه با عفونت ها از آن استفاده می شود.
یکی از وظایف اصلی طحال تصفیه خون است که با جاری شدن خون به طحال یک کنترل کیفیت انجام می شود و سلول های پیر و قدیمی از گلبول های قرمز را جدا می کند. پس از جداسازی گلبول های قرمز، طحال باقیمانده های مفید مانند آهن را ذخیره می کند که در نهایت به مغز استخوان باز می گردد.
طحال وظیفه ذخیره سازی خون را دارد که در یک انسان سالم حدود 1 فنجان خون در طحال ذخیره می شود، که در صورت از دست دادن قابل توجه خون بعد ازحادثه این خون ها آزاد می شوند.
طحال در دوران پس از تولد و در سنین کودکی یک منبع عمده و محل استقرار سلول های لنفوسیت B می باشد و نقش پاسخ به سیستم ایمنی بدنی را ایفا می کند. لنفوسیت B در پاسخ به میکروب ها و عوامل خارجی شروع به ترشح و پادتن می کنند.
طحال علاوه بر ذخیره سازی وظیفه شناسایی باکتری ها را دارد و در صورت شناسایی باکتری ها، سلول های سفید خون را در پاسخ ایمنی تولید می کند.
تقریبا یک چهارم لنفوسیت های ما (نوعی از گلبول سفید) یک بار در طحال ذخیره می شوند. همچنین طحال ترکیباتی به نام اوپسونین ها مانند پوردین و توفسین را تولید می کند که به سیستم ایمنی بدن کمک زیادی می کند.
طحال چه نقشی در بدن انسان دارد
سلول های ماکروفاژی که در طحال قرار دارند نقش پاک کنندگی خون از سلول های غیر طبیعی را بر عهده دارند.در حقیقت کار طحال این است که گلبول های قرمز که اشکال غیر طبیعی و یا انهایی که بیش از اندازه پیر هستند و همچنین پلاکت هایی که غیر طبیعی می باشند را از خود بر می دارد.
مقدار یک سوم پلاکت های بدن در طحال قرار دارند و در زمانی که بدن به آنها احتیاج داشته باشد طحال آن را به گردش خون وارد می کند. طحال روزانه 20 میلی لیتر گلبول قرمز فرسوده را از خون جمع آوری می کند.
البته ناگفته نماند که کار طحال را در افراد بزرگسال توسط اعضای دیگر بدن مانند کبد و مغز استخوان نیز انجام می شود و برداشتن طحال در بزرگسالان معمولا عوارضی را ایجاد نمی کند.
نقش طحال در سنین پایین تر بسیار بیشتر از سنین بالا می باشد و در زمان برداشتن طحال باید دقت بیشتری انجام شود زیرا در صورت حذف طحال در کودکی باعث کاهش توانایی ساخت پادتن در مقابل عفونت ها می باشد.
غذاهایی که سرشار از بتاکاروتن هستند برای بسیاری از افراد ناشناخته است ، بتاکاروتن در غذاهایی که از خانوده کدو مانند کدو حلوایی یافت میشود. این غذاها برای طحال بسیار عالی میباشد. و اینکه چرا طحال ؟ دلیل آن این است که گلبولهای قرمز در طحال بازیافت میشوند. بسیاری از مردم نمی دانند که گلبول های قرمز در واقع در طحال بازیافت میشود ، با وجود طحال معیوب ممکن است در سنتز گلبول های قرمز خون دچار مشکل می شود.
طحال برای جنین چه نقشی دارد
طحال در ماه های 5 و 8 بارداری یک مرکز خون ساز می باشد که گلبول های سفید و قرمز خون را می سازد. زمانی که نوزاد به دنیا می آید عمل خون سازی را به مغز استخوان می سپارد.اما این انتقال خون سازی باعث نمی شود که طحال انجام به کار نکند و همچنان به عنوان یک بافت خون ساز باقی می ماند و زمانی که بدن با برخی بیماری ها با مغز استخوان درگیر است و سلول های خونی را مهار می کند سلول های طحال دوباره شروع به خونسازی می کنند.
پارگی طحال و آسیب طحال در تصادمافت و ضربه به شکم از شایعترین موارد خونریزی داخلی می باشد که باعث می شود بافت پرخون بدن بدون خروج خون از بدن مقدار زیادی خون به داخل بدن وارد کند.
آیا زندگی بدون طحال ممکن است
برخی افراد نیاز دارند که طحال خود را با جراحی از بدن خارج کنند. در بیشتر موارد این به دلیل وجود پارگی طحال است، اما می تواند به دلیل بزرگ شدن طحال، اختلالات خاص خون و برخی سرطان ها، عفونت ها یا رشد غیر سرطانی باشد.
اگر چه این اندام طیف وسیعی از کارهای مهم را انجام می دهد، اما زندگی بدون آن امکان پذیر است و بافت های دیگر مانند غدد لنفاوی و کبد می توانند کار طحال را انجام دهند.البته ناگفته نماند افرادی که طحال خود را بر می دارند بیشتر مستعد ابتلا به عفونت هستند.
البته بسته به سن و سلامت کلی بدن ، پزشک توصیه می کند برای جلوگیری از عفونت ها از واکسن استفاده کنند. این عفونت ها شامل آنفولانزا، مننژیت، دیفتری، زونا، آبله مرغان، سرخک، اوریون و سرخچه می باشند.
بیماری های طحال را بشناسید
بیماری های طحال در برخی شرایط بوجود می آیند که شامل پارگی طحال، بزرگ شدن طحال، کم کاری طحال، سرطان طحال و انفارکتوس طحال می باشند.
اسپلنومگالی
اسپلنومگالی یا بزرگ شدن طحال می باشد که به دلیل اختلالات متعددی مانند عفونت، بیماری های کبد و برخی از سرطان ها می باشد که باعث می شود طحال بزرگ شود. در بعضی موارد طحال بیش از حد فعال می باشد که باعث بزرگ شدن آن نیز می شود.
بزرگ شدن طحال علائمی مانند درد هنگام تنفس عمیق،احساس درد در شکم تا شانه سمت چپ، سوء هاظمه یا احساس ناراحتی گوارشی، خونریزی وبروز کبودی به میزان زیاد در بدن را به همراه دارد.
آسپلنیسم
زمانی که طحال از کار افتاده باشد یا به علت برخی بیماری ها و آسیب ها طحال برداشته شود را آسپلنیسم گفته می شود.به عنوان مثال اثر ترومای به طحال که فرد را به برخی بیماری های عفونی مانند پنوموکوک آسیب پذیرتر می کند.
انفارکتوس طحال
زمانی که خونرسانی به طحال کاهش پیدا کرده باشد به اصطلاح انفارکتوس طحال معروف می باشد که به طور مثال یک لخته خون باعث قطع شدن خونرسانی به طحال شود که اغلب بسیار دردناک می باشد.
هیپراسپلنیسم
طحال زمانی که علاوه بر سلول های معیوب و غیر طبیعی خون، سلول های سالم را نیز از بین ببرد در این حالت طحال پرکار می شود و به آن هیپراسپلنیسم گویند. این حالت از طحال با برداشتن طحال باعث بهبودی بیمار می شود..