سالبوتامول
سالبوتامول داروی با اشکال شربت، قرص، اسپری برای درمان و پیشگیری از برونکواسپاسم در مبتلایان به آسم، برونشیت،آمفیزم، آسم ورزشی و اسپاسم ریه تجویز می شود.قرص سالبوتامول 2 میلی گرم، اسپری استنشاقی سالبوتامول، آمپول سالبوتامول 5 میلی گرم در میلی لیتر، شربت سالبوتامول 2 میلی گرم در 5 میلی لیتر از اشکال دارویی سالبوتامول می باشد.سالبوتامول پس از مصرف اثر آن طی 5 تا 15 دقیقه شروع می شود.
- سالبوتامول چیست
- موارد مصرف
- قبل از مصرف
- نحوه مصرف
- مقدار مصرف
- عوارض جانبی
- تداخلات دارویی
- مصرف در دوران بارداری
- مصرف در شیردهی
سالبوتامول چیست
سالبوتامول (Salbutamol) با نام دیگر آلبوترول یک داروی تنفسی است که برای درمان یا پیشگیری از برونکواسپاسم در مبتلایان به آسم، برونشیت، آمفیزم و سایر بیماری های ریه مورد استفاده قرار می گیرد.این دارو دارای اثر شل کنندگی عضلات و گشاد کننده مجاری هوایی می باشد که باعث بهبود تنفس می شود.
سالبوتامول برای درمان آسم و حالات همراه با انسداد برگشت پذیر راههای تنفسی و جلوگیری از اسپاسم برونش ناشی از فعالیت بدنی و زایمان زودرس استفاده میشود.علاوه بر این سالبوتامول در بیماران دچار آسم ورزشی، برونشیت مزمن، آمفیزم و سایر بیماری هایی که موجب اشکال در تنفس می شوند، نیز استفاده می شود.
سالبوتامول در اشکال قرص، آمپول، شربت و اسپری می باشد.سالبوتامول حاوی ترکیبات مقلد سمپاتیک است که با اثر بر گیرنده های بتا2 در ریه ها موجب شل شدن عضله صاف مجاری هوایی می شود.سالبوتامول از طریق استنشاقی به سرعت جذب سیستمیک می گردد و غلظت سیستمیک دارو پس از استنشاق کم می شود.
سالبوتامول پس از مصرف اثر آن طی 5 تا 15 دقیقه شروع شده و 1 تا 2 ساعت پس از 2 پاف استنشاق به حداکثر مقدار خود می رسد.سالبوتامول متابولیسم کبدی دارد و از طریق ادرار طی 24 ساعت دفع می گرد و نیمه عمر آن 1.5 ساعت می باشد.مدت اثر دارو از راه استنشاقی 3 تا 6 ساعت می باشد و از راه خوراکی اثر دارو پس از 15-30 دقیقه شروع می شود و طی 2-3 ساعت به حداکثر می رسدومدت اثر آن 8 ساعت و یا بیشتر می باشد.
موارد مصرف سالبوتامول
سالبوتامول داروی درمان یا پیشگیری از اسپاسم برونش در مبتلایان به آسم، برونشیت، آمفیزم، و پیشگیری از اسپاسم برونش ناشی از ورزش و سایر بیماری های ریه مورد استفاده قرار می گیرد.همچنین از سالبوتامول در زمان زایمان زودرس نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
قبل از مصرف سالبوتامول
- مصرف سالبوتامول برای کودکان زیر 2 سال ممنوع میباشد.
- اگر به مشکلات تیروئید، دیابت، بیماری های قلبی، بی نظمی ضربان قلب، فشار خون بالا دچار هستید، قبل از مصرف با پزشک معالج خود مشورت کنید.
- این دارو می تواند سبب کاهش مقدار پتاسیم در خون گردد. اگر چنین شود علائمی مانند بی نظمی در ضربان قلب، ضعف ماهیچه ای یا کرامپ روی می دهد.
نحوه مصرف سالبوتامول
- کودکانی که اسپری سالبوتامول مصرف می کنند نباید بیشتر از 4 پاف در روز استفاده شود.
- دوز اسپری برای کودکان بالای 12 سال مشابه با بزرگسالان است.
- در طول درمان با دارو از انجام کارهایی که به هوشیاری کامل نیاز دارند، اجتناب کنید.
- در طول درمان با این دارو از مصرف دخانیات اجتناب کنید.
- حداقل 15 دقیقه قبل از شروع فعالیت ورزشی از اسپری استفاده کنید.
- از حضور در اماکن شلوغ و تماس با افراد عفونی اجتناب کنید.
- قرص و شربت سالبوتامول را می توانید با غذا یا معده خالی میل کنید.
مقدار مصرف سالبوتامول
مقدار مصرف سالبوتامول برای بیماران مختلف متفاوت می باشد و باید بر طبق دستورات و تجویز پزشک این دارو را مصرف کرد.اطلاعات زیر فقط دوز متوسط این دارو را شامل می شود. اگر دوز شما متفاوت است آن را تغییر ندهید مگر اینکه پزشک به شما بگوید این کار را انجام دهید.
میزان دارویی که مصرف می کنید به قدرت دارو بستگی دارد.همچنین تعداد دوزهایی که هر روز مصرف می کنید، زمان مجاز بین دوزها و مدت زمانی که دارو مصرف می کنید به بیماری شما بستگی دارد.
درمان برونکواسپاسم:
بالغین: 200 میکروگرم سالبوتامول هر 4 تا 6 ساعت و یا 2 تا 6 میلی گرم از دارو روزانه 3 تا 4 بار و سپس حداکثر 8 میلی گرم از دارو روزانه 4 بار تجویز می شود.
کودکان 6 تا 14 سال: 2 میلی گرم از دارو روزانه 3 تا 4 بار و حداکثر 24 میلی گرم روزانه تجویز می شود.
کودکان 2 تا 6 سال: 0.1 میلی گرم بر کیلوگرم سالبوتامول روزانه 3 بار تا حداکثر 0.2 میلی گرم بر کیلوگرم روزانه 3 بار
پیشگیری از آسم ناشی از فعالیت بدنی
بالغین: 200 میکروگرم از دارو (در این مورد شکل استنشاقی دارو ترجیح داده می شود) 15 دقیقه قبل از شروع فعالیت باید استفاده شود.
عوارض جانبی سالبوتامول
سالبوتامل ممکن است برای بعضی افراد عوارض داشته باشد که در صورت مشاهده عوارض شدید و جدی با پزشک معالج خود مشورت کنید. از عوارض جانبی شایع سالبوتامول سردرد، افزایش فشار خون، التهاب گلو، سرفه، لرزش، کاهش پتاسیم خون، آنژین صدری، درد عضلانی،التهاب فوقانی دستگاه تنفسی می باشد.
بر خی از عوارض ها معمولا خفیف می باشند و طی چند ساعت تا چند روز با تنظیم بدن شما به دارو از بین می رود.درد قفسه سینه، اسهال، مشکل در بلع،احساس گرما، تب، از دست دادن اشتها، سفتی در سنه از عوارض هایی نادر مصرف سالبوتامول می باشد.
تداخلات دارویی سالبوتامول
سالبوتامول با برخی از داروها و گیاهان دارویی ممکن است تداخل داشته باشد و مصرف همزمان سالبوتامول با این داروها ممکن است عوارض شدیدی داشته باشد یا اثر داروی دیگر را کم یا زیاد کند. در زمان تجویز سالبوتامول حتما قرص هایی را که در حال مصرف هستید به پزشک خود بگویید تا پزشک بهترین تصمیم را بگیرد. داروهایی را که نام برده می شود لیستی کاملی از داروها نمی باشد،حتما اگر دارویی مصرف می کنید به پزشک خود بگویید.
بعضی از آنتی بیوتیک ها می توانند با سالبوتامول تداخل داشته باشد. آنتی بیوتیک هایی مانند آزیترومایسین ، اریترومایسین، سیپروفلوکساسین، افلوکساسسین، کلاریترومایسین، لووفلوکساسین، موکسی فلوکساسین، جمی فلوکساسین می توانند با سالبوتامول تداخل داشته باشد.
داروهای ضد افسردگی نیز می توانند با سالبوتامول تداخل داشته باشند و قبل از تجویز سالبوتامول اگر داروی افسردگی و اضطراب مصرف می کنید به پزشک خود بگویید. داروهای ضد افسردگی که ممکن است با سالبوتامول تداخل داشته باشند شامل دوکسپین، ایمی پرامین ، تریمی پرامین، ترانیل سیپرومین، آمی تریپتیلین، دوکسپین، فلوکستین، نورتریپتیلین، موکلوبماید، کلومیپرامین، دسیپرامین، سیتالوپرام میباشند.
داروهای دیگری نیز هستند که با سالبوتامول تداخل دارند که شامل :
- داروهای قلبی و عروقی مانند متوپرولول ، پروپرانولول ، سوتالول، آتنولول، کارودیلول ، آمیودارون، متولازون
- داروهای فشار خون مانند بیزوپرولول
- داروهای بیش فعالی مانند آتوموکستین
- داروهای ضد تهوع مانند گرانیسترون
- داروهای ضد سرطان مانند نیلوتینیب
- داروهای ادرار آور مانند فوروزماید
مصرف سالبوتامول در دوران بارداری
سالبوتامول در گروه C بارداری می باشد و در دوران بارداری منع مصرف دارد، زیرا ممکن است به جنین متولد نشده آسیب برساند.اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید با پزشک خود تماس بگیرید.این گروه از داروها باید با تجویز پزشک مصرف شود. زیرا فقط پزشک میتواند تشخیص دهد که فواید مصرف سالبوتامول از مضرات احتمالی آن بیشتر است و میبایست تجویز شود.
مصرف سالبوتامول در شیردهی
مصرف این دارو در شیردهی توصیه نمی شود. قبل از تجویز به پزشک خود بگویید شاید لازم باشد که سالبوتامول مصرف نشود و یا شاید شیردهی میبایست قطع شود.