علائم و عوارض کمبود اهن در کودکان چیست

آهن یک ماده مغذی است که برای رشد و تکامل کودک ضروری است. آهن در کودکان به حرکت اکسیژن از ریه ها به تمام قسمت های بدن کمک می کند و عضلات را در ذخیره و استفاده از اکسیژن یاری می نماید. اگر رژیم غذایی کودک شما فاقد آهن است، او ممکن است دچار فقر آهن شود.

کمبود آهن در کودکان ممکن است در سطوح مختلف رخ دهد، از افت ذخایر آهن در کودکان تا آنمی (وضعیتی که در آن خون فاقد مقدار کافی گلبول های قرمز سالم است). عدم درمان کمبود آهن در کودکان می تواند رشد و تکامل آن ها را تحت تاثیر قرار دهد.

علائم کمبود آهن در کودکان رنگ چریدگی، خستگی، کندی رشد، سرعت تنفس غیر طبیعی، مشکلات رفتاری، عفونت، تمایل به خوردن یخ، خاک، نشاسته و رنگ می باشد.

مقدار آهن مورد نیاز برای کودکان یک مقدار ثابتی می باشد که برای رشد کودک مورد نیاز است.کودکان 7 تا 12 ماهه 11 میلی گرم، یک تا 3 ساله 7 میلی گرم، 4 تا 8 ساله 10 میلی گرم، 9 تا 13 ساله 8 میلی گرم، دختران 14 تا 18 ساله 15 میلی گرم و پسران در این سنین 11 میلی گرم آهن به صورت روزانه احتیاج دارند.

در چه مواردی خطر کمبود آهن در کودک وجود دارد

• نوزادانی که نارس متولد می شوند (بیش از سه هفته قبل از زمان مقرر)، یا هنگام تولد وزن کمی دارند.
• نوزادانی که قبل از 1 سالگی شیر گاو یا بز می خورند.
• کودکان تغذیه کننده از شیر مادر که بعد از 6 ماهگی مقدار آهن کافی از غذاهای کمکی دریافت نمی کنند.
• نوزادانی که شیر خشک غنی نشده با آهن تغذیه می کنند.
• کودکان مبتلا به شرایط خاص مانند عفونت های مزمن یا نیاز به پرهیز غذایی
• کودکان بین سنین 1-5 سال که در معرض سرب قرار گرفته اند.
• دختران نوجوان در معرض خطر بالای فقر آهن قرار دارند، زیرا بدن آن ها در طول قاعدگی دچار فقر آهن می شود.
• ناتوانی بدن در جذب آهن هم می تواند عامل دیگری در بروز بیماری کم خونی کودک شما باشد.

پیشگیری از کمبود آهن در کودکان

پیشگیری قطعا بهتر از درمان است، به ویژه در میان کودکان که به هر تغییر خاص در رژیم غذایی خود و یا در زندگی روزمره بسیار حساس هستند. اضافه کردن آهن بیشتر و غذاهای غنی از آهن به رژیم غذایی آن-ها،می تواند در پیشگیری از کم خونی بسیار مفید باشد.

آلوی سیاه ، بلغور جو دوسر ، زردآلو ، کشمش ، ماهی تن ، کلم پیچ ، اسفناج ، سبزیجات ، ماهی ، تخم مرغ ، حبوبات خشک شده ، عدس ، جوجه مرغ ، گوشت قرمز ، کره بادام زمینی ، سویا ، بوقلمون ، شیر خشک کودکان غنی شده با آهن ، شیر مادر ، جگر از جمله رژیم های غذایی میباشند که در پیشگیری و رفع کم خونی در کودکان بسیار موثر است

مواد غذایی سرشار آهن برای کودکان

گوشت قرمز

جذب آهن از منابع غذایی حیوانی بسیار موثرتر از موادغذایی گیاهی است،بنابراین استفاده ی کودکان نوپا از گوشت قرمز می تواند انتخاب خوبی باشد.مصرف ۸۵ گرم از گوشت گاو ۲.۲ تا ۳ میلی گرم آهن دارد.

لوبیاها و عدس ها

یک فنجان لوبیا سیاه ۳.۶ میلی گرم آهن برای بدن فراهم می کند.عدس ها نیز ۶.۶ میلی گرم آهن در هر فنجان دارند. همچنین سایر لوبیاها نیز ارزش غذایی مشابهی دارند.

غلات و دانه های غنی شده با آهن

بسیاری از غلات صبحانه و نان ها، غنی شده با آهن می باشند،برای اطمینان می توانید به برچسب روی محصول رجوع کنید.غلات کامل و نان های تهیه شده از غلات کامل نیز به طور طبیعی مقدار قابل توجهی آهن دارند.جودوسر نیز از غنی ترین منابع آهن به حساب می آید،به طوریکه هر یک فنجان از این ماده غذایی حاوی ۲ میلی گرم آهن است.

سبزیجات برگ سبز

سبزیجات برگ سبز از جمله اسفناج، برگ چغندر و کلم کیل حاوی سطوح بالایی از آهن می باشند.یک فنجان اسفناج پخته شده بیشتر از ۶ میلی گرم آهن دارد.همچنین همین میزان از کلم پخته شده ۱ میلی گرم آهن دارد.

اسفناج

سبزیجات برگ دار سبز تیره مانند کلم کِیل، بروکلی و اسفناج جزو بهترین گزینه های گیاهی برای دریافت آهن هستند. اسفناج را بپزید، آن را در آبکش بریزید تا آب اضافی اش خارج شود و به کودک تان بدهید. نصف فنجان از آن حدود ۳ میلی گرم آهن دارد. همچنین می توانید به ماکارونی و پنیر (mac and cheese) یا تخم مرغ نیمروی کودک تان مقداری سبزیجات خردشده اضافه کنید.

برای افزایش میزان آهن مصرفی کودک تان به املت یا تخم مرغ نیمروی او انواع لوبیا و سایر سبزیجات را اضافه کنید. تخم مرغ ها نیز منبع خوبی از آهن هستند.

شربت فروگلوبین چیست؟

شربت فروگلوبین یکی از مکمل های پر مصرف می باشد که بیشتر جهت درمان کم خونی استفاده می شود. این مکمل که به صورت شربت می باشد دارای تمامی ویتامین های مورد نیاز جهت خون سازی می باشد.

همچنین شربت فروگلوبین دارای خاصیت اشتها آوری می باشد که از این جهت برای کودکان بسیار توصیه می شود. این شربت دارای مواد معدنی نظیر آهن، روی (Zinc) و مس می باشد. این مواد در بدن نقش های بسیاری را بر عهده دارند

قطره آهن را چگونه باید به کودک داد

با شروع غذای کمکی باید روزانه قطره آهن یا شربت آهن به کودک خود بدهید که از ابتلا وی به کم خونی فقر آهن پیشگیری شود. می توانید قطره آهن را در عقب دهان کودک بچکانید (حتی الامکان قطره را با قطره چکان در دهان کودک بچکانید و از قاشق برای دادن قطره استفاده نکنید) برای اینکه دندانهای کودک سیاه نشود، بلافاصله مقداری آب جوشیده خنک شده و یا آب میوه (بسته به سن کودک) به او بدهید و با یک پارچه تمیز یا مسواک نرم دندانهای او را بخوبی تمیز کنید.

بلافاصله پس از دادن قطره نباید چای بدهید چون آهن موجود در قطره کمتر جذب می شود. بهتر است قطره آهن را بین دو وعده شیر به کودک بدهید. بخاطر داشته باشید با خوردن قطره آهن، مدفوع کودک بطور طبیعی تیره رنگ می شود که جای نگرانی نیست. اگر کودک قطره آهن را به تنهایی نمی خورد ولی بصورت مخلوط با آب میوه بهتر می خورد می توانید قطره آهن را در مقدار کمی آب میوه مخلوط کرده و به کودک بدهید.