علائم سرخجه در کودکان و راه درمان آن
سرخجه یک بیماری ویروسی می باشد که می تواند از طریق تماس با فرد بیمار انتقال پیدا می کند و علائم آن حدود 2 هفته پس از ابتلا به ویروس در بیمار ظاهر می شود.
سرخجه یک بیماری ویروسی می باشد که بسیار مسری و از طریق فرد بیمار می تواند به فرد دیگری منتقل شود.از علائم و نشانه شایع سرخجه می توان به راش های قرمز اشاره کرد. سرخجه به بیماری سه روزه معروف می باشد زیرا تب بیمار بعد از 3 روز قطع می شود.
تفاوت سرخک و سرخجه در عامل ایجاد کننده بیماری می باشد.سرخجه به انگلیسی روبلا خوانده می شود. روبلا همانند سرخک نیست اگر چه بروز راش قرمز در هر دو بیماری مشابه می باشد. تفاوت سرخک و سرخجه در عامل ایجاد آن هاست.
زنان باردار قبل از باردار شدن می بایست وضعیت واکسیناسیون خود را بررسی کنند، زیرا این بیماری مخصوصا در سه ماهه اول بارداری می تواند باعث مرگ یا نقض در جنین در حال رشد شود.
علائم سرخجه چیست
سرخجه دارای علائم و نشانه های خفیفی می باشد که کمتر مورد توجه قرار می گیرد و از علائم شایع آن می توان به راش های قرمز و تب سه روزه اشاره کرد. در اکثر موارد 2 تا 3 هفته پس از قرار گرفتن در معرض ویروس دچار علائم و بیماری می شود.
علائم سرخجه عبارت است از:
- تب ملایم با درجه ۳۸.۹ یا کمتر
- سردرد
- آبریزش بینی
- چشمان قرمز و ملتهب
- غدد لنفاوی متورم و حساس در پشت گردن و گوش ها هم چنین پایه جمجمه
- وجود راش های صورتی رنگ که ابتدا روی صورت ظاهر شده و سپس در سایر بخش های بدن منتشر می شود
- درد مفاصل مخصوصا در خانم های جوان
یکی از نکاتی که حتما باید رعایت کنید علائم سرخجه در زنان باردار می باشد و باید سریعا در زمان ابتلا به پزشک مراجعه کنید زیرا ابتلا به سرخجه می تواند عوارض دائمی برای جنین به همراه داشته باشد.
زنان باردار قبل از باردار شدن می بایست وضعیت واکسیناسیون خود را بررسی کنند، زیرا این بیماری مخصوصا در سه ماهه اول بارداری می تواند باعث مرگ یا نقض در جنین در حال رشد شود.
سرخجه در بارداری علت شایع بروز ناشنوایی مادرزادی می باشد. به عبارتی ابتلا به این بیماری، جنین را در خطراتی مانند از دست دادن شنوایی قرار می دهد. بهترین راه برای پیشگیری از بروز این عارضه ایمن سازی قبل از بارداری می باشد.
اگر باردار باشید احتمالا تحت انجام غربالگری های روتین برای ایمن سازی علیه روبلا قرار خواهید گرفت. اما اگر هرگز واکسن سرخجه را دریافت نکرده باشید باید فورا با پزشک تماس بگیرید. وضعیت ایمنی نسبت به این بیماری در آزمایش خون مشخص می شود.
علت سرخجه در کودکان
علت سرخجه ویروسی می باشد که مسری می باشد و می تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود و از راه سرفه یا عطسه فرد آلوده انتقال پیدا می کند. همچنین از طریق تماس مستقیم با ترشحات تنفسی فرد آلوده نیز می تواند انتقال یابد.
فرد مبتلا به سرخجه از ده روز قبل از بروز راش ها تا یک یا دو هفته بعد از محو شدن آن ها قابلیت انتقال بیماری را دارد. فرد آلوده می تواند قبل از این که متوجه ابتلا به بیماری باشد آن را انتقال دهد. بنابراین نحوه سرایت سرخجه بسیار ساده می باشد.
بیماری سرخجه در کودکان شایع می باشد اما به دلیل گسترش استفاده از واکسن، شیوع سرخجه رو به کاهش گذاشته است.هنوز شاهد شیوع سرخجه در خیلی از بخش های جهان هستیم. شیوع این بیماری در برخی کشورها مخصوصا در بین خانم های باردار وسیع تر می باشد.
تشخیص سرخجه
راش های ناشی از سرخجه همانند خیلی از بیماری های ویروسی می باشد. بنابراین پزشکان معمولا با استفاده از تست های آزمایشگاهی سرخجه را تشخیص می دهند. سرخجه در ازمایش خون و کشت ویروس مشخص می شود.
با استفاده از این روش ها وجود انواع متفاوت سرخجه در خون مشخص می شود. این آنتی بادی ها نشان می دهند که شما اخیرا و یا در گذشته به سرخجه مبتلا شده اید و یا این که واکسن سرخجه را دریافت کرده اید.
عوارض سرخجه
سرخجه عفونت خفیفی می باشد. وقتی شما به سرخجه مبتلا می شوید معمولا به طور دائم نسبت به آن ایمنی پیدا خواهید کرد. برخی خانم های مبتلا به سرخجه در انگشتان، مچ ها و زانوهای خود دچار آرتریت می شوند که معمولا تا یک ماه به طول می انجامد.
در موارد نادر سرخجه می تواند سبب عفونت گوش یا التهاب در مغز شود. به هر حال در صورتی که باردار باشید تماس با ویروس سرخجه می تواند نتایجی را برای جنین شما در پی داشته باشد. تاثیر این بیماری بر جنین می تواند شدید باشد.
نود درصد نوزادان متولد شده از مادرانی که در طول دوازده هفته نخست بارداری به سرخجه مبتلا شده اند به سرخجه مادرزادی دچار شده اند. قرار گرفتن در معرض سرخجه در بارداری در هر حال خطرناک می باشد اما احتمال بروز خطرات در سه ماهه اول بارداری در بیشترین حالت می باشد. این سندرم می تواند سبب مشکلات زیر شود:
- آب مروارید
- ناشنوایی
- عقب ماندگی در رشد
- نقص مادرزادی در قلب
- نقص در سایر ارگان ها
- عقب ماندگی ذهنی
درمان سرخجه در کودکان
هیچ درمانی نمی تواند دوره سرخجه را کوتاه کند و معمولا برای علائمی که خفیف هستند نیازی به درمان نخواهد بود. به هر حال پزشکان توصیه می کنند که فرد مبتلا از سایرین جدا شود و این نکته مخصوصا در مورد خانم های باردار اهمیت دارد.
تماس با سرخجه در بارداری خطراتی را برای جنین در پی دارد که در این مورد می توانید با پزشک مشورت کنید. اگر می خواهید به بارداری خود ادامه دهید می تواند آنتی بادی به نام (hyperimmune globulin) را دریافت کنید که می تواند شما را در مبارزه با عفونت یاری دهد. به این ترتیب علائم در شما کاسته می شود اما احتمال بروز سرخجه مادرزادی در جنین کاهش نمی یابد.
پشتیبانی از نوزاد مبتلا به سرخجه مادرزادی بستگی به شدت مشکل نوزاد دارد. کودکان که عوارض متعددی دارند ممکن است برای دریافت درمان اولیه به چندین متخصص نیاز داشته باشند.
درمان خانگی سرخجه
در موارد نادر زمانی که کودک یا فرد بالغ به بیماری سرخجه مبتلا می شود برخی اقدامات اولیه می توانند بسیار کمک کننده باشند:
- استراحت مناسب.
- استفاده از استامینوفن برای تخفیف ناراحتی های ناشی از تب و درد.
- از تماس با افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بپرهیزید.
- در صورتی که فرزند شما به سرخجه مبتلا شده است مسئولین مدرسه را در جریان قرار دهید.
پیشگیری از سرخجه
واکسن سرخجه می تواند به صورت واکسن ترکیبی همراه با سرخک و اوریون تزریق شود. پزشکان توصیه می کنند کودکان این واکسن را در سنین ۱۲ تا ۱۵ ماهگی و سپس دوباره در سنین چهار تا شش سالگی (قبل از ورود به مدرسه) دریافت کنند. این نکته مخصوصا در مورد دختران اهمیت فراوانی دارد؛ زیرا می تواند مانع از ابتلا به بیماری در دوران بارداری شود.
معمولا کودکان شش تا هشت ماه بعد از تولد می توانند از سرخجه محافظت شوند؛ زیرا ایمنی لازم را از طریق مادر دریافت کرده اند. اگر کودکی تا قبل از دوازده ماهگی به دریافت ایمنی در برابر سرخجه نیاز داشته باشد، در آن صورت می توان در اوایل شش ماهگی واکسن را تزریق کرد. اما کودکانی که زودتر واکسینه می شوند هم چنان باید در سنین توصیه شده دوباره واکسینه شوند.
در موارد زیر به دریافت واکسن سرخجه نیازی نخواهید داشت:
- دو دوز واکسن سرخجه سرخک اوریون را بعد از دوازده ماهگی دریافت کرده باشید.
- آزمایش خون شما نشان دهد که شما نسبت به سرخک، اوریون و سرخجه ایمن هستید.
شما در صورتی که شرایط ذکر شده در بالا را نداشته باشید در آن صورت باید واکسن را دریافت کنید:
- عدم بارداری به هنگام دریافت واکسن اهمیت دارد.
- حضور در اماکن عمومی مانند مدرسه می تواند دلیل مهمی برای دریافت واکسن باشد.
- کار کردن در بیمارستان و مراکز پزشکی و مهد ها نیز می تواند دلیل مهم دیگری برای دریافت واکسن باشد.
- تصمیم برای مسافرت به مناطقی که شیوع سرخجه در آن بالاست.
انجام واکسناسیون برای افراد زیر توصیه نمی شود:
- خانم های باردار یا آن هایی که قصد باردار شدن ظرف چهار هفته آینده را دارند.
- افرادی که به واکنش آلرژیک کشنده به ژلاتین، آنتی بیوتیک نئومایسین دچارند و یا دوز قبلی از واکسن سرخک سرخجه اوریون را دریافت کرده اند.
- ابتلا به سرطان یا بیماری خونی و یا ابتلا به بیماری یا مصرف دارویی که بر سیستم ایمنی فرد تاثیر داشته باشد.
- قبل از دریافت واکسن حتما باید با پزشک مشورت کنید.
عوارض جانبی ناشی از واکسن:
اغلب افراد در نتیجه دریافت واکسن عوارض جانبی را نشان نمی دهند. حدود ۱۵ درصد افراد ظرف ۱۲ روز بعد از دریافت واکسن دچار تب می شوند و حدود ۵ درصد نیز ممکن است راش خفیفی را تجربه کنند. برخی نوجوانان و خانم های بالغ پس از دریافت واکسن دچار درد مفصل یا سفتی می شوند. کمتر از یک مورد در هر یک میلیون نفر بعد از دریافت واکسن دچار واکنش های حساسیتی شدید می شود.
در سال های اخیر تعداد کودکانی که به اوتیسم دچار شده اند رو به افزایش است و این موضوع از نگرانی های گسترده ای محسوب می شود. برخی نگرانی ها حاکی از آن است که بین واکسن سرخک سرخجه اوریون و احتمال بروز اوتیسم ارتباطی وجود دارد.