بیماری ایسکمی روده چیست

بیماری ایسکمی روده نوعی انسداد روده می باشد که به علت انسداد یک سرخرگ در روده می باشد که باعث کاهش جریان خون یا متوقف شدن جریان خون در روده می شود. این بیماری ممکن است در روده کوچک یا روده بزرگ ایجاد شود.

علائم ایسکمی روده در هر فرد متفاوت می باشد، اما علائم شایع این بیماری می توان به تهوع و استفراغ، نفخ، دفع مدفوع مکرر و شدید، کاهش ورزن بدون دلیل می باشد.

نشانه ها و علائم ایسکمی روده بزرگ یا کولیت ایسکمیک شامل خونریزی رکتال و شروع ناگهانی کرامپ های شکمی دردناک و خفیف می شود.

1. ایسکمی روده چیست
2. علائم ایسکمی روده
3. علت ایسکمی روده
4. تشخیص ایسکمی روده
5. درمان ایسکمی روده

ایسکمی روده چیست

ایسکمی روده یک بیماری انسدادی روده است که در آن به علت انسداد یک سرخرگ در روده می باشد که باعث کاهش جریان خون در روده می شود.

ایسکمی روده به دو دسته ایسکمی روده کوچک و روده بزرگ تقسیم می شود که ممکن است یک یا هر دو دسته را تحت تاثیر قرار دهد. این بیماری یک وضعیت جدی است که می تواند درد در روده و همچنین تاثیر در عملکرد روده می شود.ایسکمی روده در موارد حاد باعث می شود جریان خون انسداد پیدا کرده و به بافت روده آسیب می رساند و عوارض آن مرگ است.

ایسمکی روده بزرگ: شایع ترین نوع بیماری ایسکمی روده است که زمانی اتفاق می افتد که جریان خون به کولون کند می شود. کولیت ایسکمیک عموما افراد بالای 60 سال را تحت تاثیر قرار می دهد، با این حال ممکن است در هر سنی اتفاق بیافتد.

ایسکمی مزانتریک حاد: این نوع از بیماری ایسکمی روده معمولا روده کوچک را تحت تاثیر قرار می دهد.

ایسکمی روده مزانتریک مزمن: ایسکمی روده مزانتریک مزمن یا آنژین روده در اثر تشکیل رسوب چربی در دیواره یک سرخرگ (آترواسکلروز) ایجاد می شود. روند پیشروی بیماری ایسکمی روده مزاتریک مزمن تدریجی است و تا زمانی که حداقل 2 تا 3 سرخرگ مهم تامین کننده روده ها را باریک و یا به طور کامل مسدود نشده باشند، شما نیازی به دریافت درمان برای ایسکمی روده ندارید.

علائم ایسکمی روده

علائم و نشانه های ایسکمی روده ممکن است به طور ناگهانی و یا به تدریج ظاهر شود و شرایط آن در افراد متفاوت می باشد و به طور کلی علائم مشخصی ندارد. اما برخی علائم کلی که می توان این بیماری را تشخیص داد وجود دارد.
علائم کلی ایسمکی روده حاد معمولا شامل موارد زیر می باشد:

• درد شکمی که ناگهانی است که می تواند خفیف یا شدید باشد
• ضرورت برای دفع مدفوع
• دفع مدفوع مکرر و شدید
• حساسیت های شکمی
• وجود خون در مدفوع
• تهوع و استفراغ
• تب و گیجی در افراد مسن

علائم کلی ایسکمی روده مزمن شامل ترس از خوردن به علت درد، کاهش بدون دلیل وزن، اسهال، تهوع و استفراغ، نفخ، کرامپ های شکمی یا احساس پری بعد از خوردن می باشد.

علت ایسکمی روده

علت ایسکمی روده به دلیل انسداد سرخرگ که باعث می شود جریان خون در روده کند یا متوقف شود می توان علت های زیادی داشته باشد. از علت های شایع انسداد سرخرگ در اثر یک لخته خونی یا باریک شدن یک سرخرگ به علت وجود رسوباتی چون کلسترول دارد.

انسدادها در ایسکمی روده ممکن است در وریدها نیز اتفاق بیوفتد که این حالت کمتر اتفاق می افتد.اگر اسیب ناشی از ایسکمی روده شدید باشد می تواند باعث عفونت، قانقاریا و در نهایت ایجاد یک حفره در دیواره روده ایجاد کند.

علت ایسکمی روده بزرگ

علت ایسکمی روده بزرگ و کاهش خون رسانی به کولون مشخص نیست، اما برخی شرایط ممکن است شما را برای ابتلا به ایسکمی روده بزرگ آماده سازند:

• ایجاد رسوبات کلسترولی در دیواره یک سرخرگ (آترواسکلروز)
• افت فشار خون خطرناک (هیپوتانسیون) در اثر نارسایی قلبی، جراحی بزرگ، تروما یا شوک
• وجود لخته خونی در یک سرخرگ تغذیه کننده کولون
• پیچ خوردن روده یا گیر کردن محتویات روده در یک فتق
• بزرگ شدن بیش از حد روده در اثر انسداد روده ناشی از وجود بافت اسکار یا تومور
• سایر اختلالات بالینی که خون شما را تحت تاثیر قرار می دهند، مانند التهاب در رگ های خونی (واسکولیت)، لوپوس یا کم خونی داسی شکل.
• برخی داروها خصوصا آن هایی که رگ های خونی را تنگ می کنند، مانند برخی داروهای قلبی و میگرن و داروهای هورمونی مانند استروژن.استفاده از کوکائین یا متامفتامین
• وزرش سنگین مانند دویدن در مسافت طولانی

علت ایسکمی مزانتریک حاد

ایسکمی مزانتریک حاد شروع ناگهانی دارد و ممکن است در اثر عوامل زیر ایجاد شود:

یک لخته خونی که از قلب شما جدا شده است و در طول جریان خون حرکت کرده و یک سرخرگ – معمولا سرخرگ مزانتریک فوقانی را که خون غنی از اکسیژن را به روده ها می رساند، را مسدود کرده است. این شایع ترین دلیل بروز ایسکمی مزانتریک حاد است که می تواند در اثر نارسانی احتقانی قلب، آریتمی یا حمله قلبی ایجاد شود.

انسدادی که در درون یکی از سرخرگ های مهم روده ایجاد شده است و جریان خون را کند یا متوقف می کند. این حالت عموما در اثر رسوب چربی (آترواسکلروز) در دیواره سرخرگ ایجاد می شود. ایسکمی روده که بدین ترتیب و به طور ناگهانی ایجاد می شود، اغلب در افرادی که به ایسکمی روده مزمن مبتلا هستند، رخ می دهد.

اختلال در خون رسانی در اثر فشار خون پایین که خود ناشی از شوک، نارسایی قلبی، مصرف داروهای خاص و نارسایی مزمن کلیه است.این حالت از ایسکمی مزانتریک حاد عموما در افرادی ایجاد می شود که به بیماری های خطرناک دیگری مبتلا بوده و به درجه ای از آترواسکلروز دچارند.

علت ایسکمی مزانتریک مزمن

یک پیامد بالقوه و خطرناک ایسکمی مزانتریک مزمن ایجاد لخته خونی در سرخرگ درگیر بیماری است که موجب توقف ناگهانی جریان خون می شود.

علت ترومبوز ورید مزانتریک

ممکن است در ورید خارج کننده خون بدون اکسیژن از روده های شما یک لخته خونی ایجاد شود. زمانی که ورید مسدود می شود، خون به داخل روده ها باز می گردد و تورم و خونریزی را به دنبال دارد. این حالت ترومبوز ورید مزانتریک نامیده می شود و ممکن است در اثر عوامل زیر ایجاد شود:

• التهاب حاد یا مزمن در پانکراس (پانکراتیت)
• عفونت شکمی
• سرطان های مجاری گوارشی
• بیماری های روده ای مانند کولیت اولسراتیو، بیماری کرون یا دیورتیکولیت
• اختلالاتی که خون را مستعد لخته زدن می کنند (اختلالات انعقاد بیش از حد) مانند یک اختلال انعقادی وراثتی و یا مصرف داروهایی مانند استروژن که خطر ایجاد لخته را بیشتر می کنند.
• تروما در شکم شما

تشخیص ایسکمی روده

اگر پزشک به بیماری ایسکمی روده مشکوک باشد، شما باید بر اساس نشانه ها و علائم، چندین تست برای تشخیص ایسکمی روده انجام دهید. این تست ها شامل:

آزمایش های خون: در حالی که نشانگر خونی اختصاصی برای تشخیص بیماری ایسکمی روده وجود ندارد، نتایج آزمایشگاهی بدست آمده از خون که نشان دهنده افزایش در تعداد گلبول های سفید خون باشد، می تواند احتمال ایسکمی روده را بالا ببرد.

تست های تصویر برداری: تست های تصویر برداری به پزشک کمک می کند تا اندام های درونی را مشاهده کرده و سایر علت های مرتبط با این علائم و نشانه ها را کنار بگذارد. پرتو ایکس، سونوگرافی، سی تی اسکن و ام آر آی از جمله این تست ها برای تشخیص ایسکمی روده هستند.

استفاده از اسکوپ : در این روش برای تشخیص ایسکمی روده، یک لوله باریک و منعطف به همراه یک دوربین در سر آن از راه رکتوم یا دهان وارد شده و تصویری را از مجاری گوارشی فراهم می کند. دوربین می تواند از راه دهان وارد شده (آندوسکوپی) و به مشاهده بخش بالایی روده کوچک کمک کند. در صورتی که دوربین از راه رکتوم وارد شود، می تواند بخشی از کولون (سیگموئیدوسکوپی) و یا تمام کولون (کولونوسکوپی) را به تصویر بکشد.

استفاده از ماده رنگی: در طول آنژیوگرافی، یک لوله باریک و بلند وارد سرخرگی در کشاله ران یا بازوی شما شده و در طول سرخرگ به سمت آئورت حرکت می کند. یک ماده رنگی به بیمار تزریق می شود که مستقیما به سرخرگ های روده ای شما جریان پیدا می کند. حال به کمک تصویر برداری با اشعه ایکس حرکت ماده رنگی در سرخرگ ها مشخص می شود. اگر شما به ایسکمی روده مبتلا باشید، تصاویر نشان دهنده انسداد یا باریک شدن سرخرگ خواهند بود. آنژیوگرافی همچنین این امکان را به پزشک می دهد که درمان انسداد سرخرگ را از طریق تزریق دارو یا با استفاده از ابزار گشاد کننده سرخرگ انجام دهد.

جراحی اکتشافی: در برخی موارد برای پیدا کردن برداشتن بافت آسیب دیده، به انجام جراحی اکتشافی نیاز است. باز کردن شکم امکان تشخیص و درمان ایسکمی روده را فراهم می کند.

درمان ایسکمی روده

درمان ایسکمی روده شامل بازگرداندن جریان خون کافی به مجاری گوارشی شما است. گزینه های درمان ایسکمی روده بسته به علت و شدت بیماری ایسکمی روده در شما متفاوت خواهند بود.

درمان ایسکمی روده بزرگ

در ایسکمی روده بزرگ، پزشک برای درمان یا پیشگیری از عفونت، آنتی بیوتیک تجویز می کند. پزشک همچنین می تواند بیماری های زمینه ای دیگر مانند نارسایی احتقانی قلب و یا بی نظمی ضربان قلب را درمان کند. در برخی موارد لازم است برای درمان ایسکمی روده مصرف داروهایی که عروق خونی شما را تنگ می کنند، مانند داروهای میگرن، داروهای هورمونی و برخی از داروهای قلب را متوقف کنید. ایسکمی روده بزرگ ممکن است به خودی خود درمان شود.

اگر روده بزرگ در اثر ایسکمی آسیب دیده باشد، شما به کمک جراحی می توانید بافت مرده را بردارید و یا انسداد موجود در یکی از سرخرگ های روده ای را برطرف سازید.

درمان ایسکمی سرخرگ مزانتریک حاد

در این نوع از ایسکمی روده، جراحی برای برداشتن لخته خونی، رفع انسداد سرخرگ و یا ترمیم یا برداشتن بخش آسیب دیده روده انجام می شود. تجویز آنتی بیوتیک ها و داروهایی برای پیشگیری از تشکیل لخته، حل کردن لخته ها و یا گشاد کردن عروق نیز برای درمان ایسکمی مزانتریک حاد به کار می روند.

زمانی که آنژیوگرافی برای تشخیص مشکل به کار گرفته می شود، به طور هم زمان لخته خونی برداشته شده و یا سرخرگ مسدود شده به کمک آنژیوپلاستی باز می شود. آنژیوپلاستی بدین ترتیب انجام می شود که از یک بالن باد شده متصل به انتهای یک کاتاتر استفاده می شود تا رسوبات چربی را فشرده کرده سرخرگ را بکشد و راه وسیع تری را برای عبور خون باز کند. یک لوله فنر مانند به نام استنت نیز ممکن است برای کمک به باز نگه داشتن رگ در مجرای آن قرار داده شود.

درمان ایسکمی روده مزانتریک مزمن

در این نوع از ایسکمی روده نیز هدف از درمان بازگرداندن جریان خون به روده است. پزشک ممکن است سرخرگ مسدود را دور بزند و یا با استفاده از آنژیوپلاستی یا قرار دادن استنت سرخرگ را گشاد کند.

درمان ایسکمی روده ترومبوز ورید مزانتریک

اگر روده های شما دچار آسیب نشده باشند، برای درمان ایسکمی روده شما می توانید به مدت 3 تا 6 ماه داروهای ضد انعقاد خون مصرف کنید. اگر تست ها نشان دهنده وجود یک اختلال انقعاد خون باشند، شما باید داروها را برای تمام عمر ادامه دهید. داروهای ضد انعقاد خون از تشکیل لخته جلوگیری می کنند. اگر بخش هایی از روده شما در اثر ایسکمی روده دچار آسیب شده باشد، شما برای برداشتن بخش آسیب دیده به جراحی نیاز دارید.