تنگی مری چیست و علت و راه درمان آن

تنگی مری چیست

تنگی مری یک بیماری خوش خیم است که مری باریک یا سفت می شود. مری لوله ای از دستگاه گوارش است که مواد غذایی و مایعات را از دهان به معده می رساند.

تنگی مری سرطان نیست و یک بیماری خوش خیم است که معمولا به علت آسیب پوشش مری به با اسید معده و سایر مواد تحریک کننده رخ می دهد و باعث التهاب مری می گردد. زمانی که مری دچار التهاب می شوند، مری باریک شده و دچار تنگی می شود.

اگر چه تنگی مری و التهاب مری نشانه سرطان نمی باشد، اما این بیماری می تواند مشکلات متعددی ایجاد کند. زمانی که مری تنگ می شود بلعیدن نیز دشوار می شود و اینکه ممکن است باعث ایجاد خفگی شود.

در مواردی که مری تنگ می شود ممکن است منجر به انسداد کامل مری شود و این می تواند مانع از رسیدن مواد غذایی و مایعات به معده شود.

علت ایجاد تنگی مری چیست

علت تنگی مری اغلب به دلیل اسید معده اتفاق می افتد و شایعترین علت آسیب به مری بیماری رفلاکس معده که به بازگشت اسید معده به مری معروف است می باشد.

رفلاکس معده زمانی اتفاق می افتد که اسفنکر پایین مری که یک عضله بین مری و معده است به طور منظم باز و بسته نشود. این اسفنکر در زمان بلع برای مدت کوتاهی باز می شود تا غذا به معده انتقال پیدا کند و دوباره بسته می شود. اگر اسفنکر به طور کامل بسته نشود می تواند اسید معده به داخل مری انتقال پیدا کند.زمانی که اسید به مری وارد شد، یک سوزش در قفسه سینه احساس می شود که سوزش سر دل ایجاد می شود.

زمانی که مری به طور مکرر در معرض اسید معده قرار گیرد، می تواند به مرور زمان به بافت مری آسیب برساند و مری را دچار التهاب کند و تنگی مری ایجاد شود.

افرادی که پرتودرمانی قفسه سینه یا گردن می کنند ممکن است به مرور باعث آسیب به بافت مری شود و دچار تنگی مری شوند. همچنین ممکن است برخی افراد به طور اتفاقی یک ماده اسیدی مانند پاک کننده های خانگی وارد دهان آنها شود که این ماده اسیدی به مری اسیب رسانده و ایجاد التهاب مری می شود.

آسیب مری توسط آندوسکوپی نیز می تواند یکی از علت های التهاب مری یا تنگی مری شود. اندوسکوپ یک لوله نازک و انعطاف پذیر است که جهت تشخیص از راه دهان وارد بدن می شود.

علائم تنگی مری چیست

تنگی مری ممکن است علائم های مختلفی را ایجاد کند که شایعترین این علائم بلعیدن دشوار و دردناک است که با بلعیدن احساس می کنید غذا در گلو گیر کرده است. همچنین در برخی افراد مشاهده شده است که التهاب مری باعث کاهش وزن ناخواسته آنها شده است.

سوزش سر دل، اروغ زدن مکرر، سکسکه و احساس درد در قفسه سینه می تواند از علائم شایع تنگی مری باشد و ممکن است در برخی موارد مواد غذایی و مایعات برگردانده شود.

عوارض احتمالی تنگی مری چیست

زمانی که تنگی مری درمان نشود و ادامه دار باشد ممکن است در زمان خوردن غذاهای غلیظ و سفت دچار ناراحتی شوید و حتی ممکن است باعث خفگی و مشکل در نفس شود.

زمانی که مشکل در بلعیدن داشته باشید، قطعا تمایلی به غذا خوردن و مایعات نداردی و ممکن است منجر به سوء تغذیه و کم آبی شوید.

همچنین ممکن است اگر دچار استفراغ شوید ، غذا یا مایعات وارد ریه های شما شود و منجر به پنومونی اسپیراسیون که یک عفونت ناشی از رشد باکتری های غذا در ریه است بشوید.

تشخیص تنگی مری چگونه است

برای تشخیص تنگی مری می بایست به متخصص گوارش مراجعه کنید و پزشک ممکن است از ازمایشاتی برای تشخیص این بیماری استفاده کند.

تست بلع باریم یکی از ازمایشات برای تشخیص تنگی مری است که پزشک مایع مخصوص حاوی عنصر باریم به شما می دهد و آن را می نوشید. از عنصر باریم پرتوهایی خارج می شود و به طور موقت پوشش مری شما را می پوشاند و پزشک می تواند گلوی شما را با وضوع بیشتری مشاهده کند.

آندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی یکی دیگر از روش های تشخیص تنگی مری است که پزشک از طریق دهان لوله باریک که یک دوربین به آن متصل است را وارد وری می کند و می تواند به راحتی مری شما را معاینه کند. در برخی موارد که نیاز به نمونه برداری است پزشک توسط انبرک و قیچی متصل به اندوسکوپ برای جدا کردن بافتی از مری استفاده می کند. سپس این بافت را تجزیه و تحلیل کرده تا علت اصلی تنگی مری مشخص شود.

اندازه گیری PH مری جهت تشخیص میزان اسید معده که وارد مری می شود استفاده می شود و پزشک مقدار PH را اندازه گیری می کند.

درمان تنگی مری چگونه انجام می شود

اصولا درمان تنگی مری بسته به شدت و علت اصلی آن متفاوت می باشد. اگر منطقه خاصی از مری تنگ شده باشد پزشک از طریق اندوسکوپ که وارد مری شما می کند یک دستگاه گشاد کننده درون مری قرار می دهد. این دستگاه یک بالون در نوک آن قرار دارد و پس از باد کردن باعث باز شدن منطقه باریک مری می شود.

استند مری

در مواردی که مری مسدود شده باشد، پزشک برای درمان از استنت های مری استفاده می کند. استنت یک لوله نازک از جنس پلاستیک یا فلز قابل ارتقا می باشد که می تواند به باز نگه داشتن مری مسدود شده کمک کند.

رژیم غذایی

در مواردی که بتوان با مدیریت اسید معده تنگی مری را درمان کرد یکی از بهترین روش های درمان رژیم غذایی و تغییر در سبک زندگی می باشد.

در زمان خواب بالش خود را بالاتر از سطح بدن خود ببرید تا در زمان درازکش اسید معده به مری وارد نشود. شما می توانید از بالش های طبی مخصوص رفلاکس معده که در داروخانه ها می باشد استفاده کنید.

یکی از کارهایی که اگر وزنتان زیاد است باید انجام دهید کاهش وزن است و حتما با یک مشاور تغذیه برای گرفتن یک رژیم خوب برای خود اقدام کنید.

وعده های غذایی خود را کم کنید به طور مثال اگر 3 وعده غذایی مصرف می کنید و در هر وعده یک بشقاب غذا می خورید ، سعی کنید بجای یک بشقاب نصف بشقاب غذا بخورید، اما وعده های خود را 4 وعده ای کنید.

غذاهایی که باعث رفلاکس معده می شوند دوری کنید، این غذاها شامل :

• غذاهای ادویه دار
• غذاهای چرب
• نوشیدنی های گازدار
• شکلات و محصولات کافئین دارد
• غذاهای مبتنی بر گوجه فرنگی
• مرکبات مانند پرتقال

یکی از نکاتی که حتما باید به آن توجه کنید این است که سه ساعت قبل از خواب نباید غذا بخورید و اگر سیگاری هستید حتما سیگار را ترک کنید.

دارو های درمان تنگی مری

داروهای مسدود کننده اسید که به عنوان مهار کننده های پمپ پروتون معروف هستند یکی از موثرترین داروها برای مدریت اثرات رفلاکس می باشد. این داروها باعث می شوند پمپ پروتون که نوع خاصی از پروتئین است مسدود شود و به کاهش مقدار اسید معده کمک کنند.

این داروها بیشتر برای درمان و تسکین کوتاه مدت تجویز می شود تا زمانی که تنگی مری بهبود یابد. البته برخی موارد پزشک تشخیص می دهد که این داروها را برای مدت طولانی برای پیشگیری از عود بیماری مصرف شود.

داروهای مهار پمپ پروتون و کاهش اسید معده شامل:

• امپرازول
• پنتوپرازول
• اس امپرازول

برخی از داروها نیز برای کاهش خطر تنگی مری و کاهش اسید ممکن است تجویز شود. این داروها شامل ضد اسید ها که با خنثی کردن اسید ها در معده، تسکین کوتاه مدت ایجاد می کند. همچنین آنتی هیستامین های مهار کننده گیرنده H2 مانند فاموتیدین می باشد که باعث کاهش ترشح اسید معده می شوند