پره اکلامپسی: علائم، علت و راه درمان
پره اکلامپسی یک بیماری بسیار جدی در دوران بارداری است که ممکن است بعد از هفته 20 اتفاق بیوفتد و در این حالت زن باردار دچار فشار خون بالا می شود.
پره اکلامپسی یک بیماری نسبا شایع در دوران بارداری است و خطرات قابل توجهی را برای مادر و کودک به همراه دارد. این بیماری باعث افزایش فشار خون در دوران بارداری می شود و علائمی مانند وجود پروتئین در ادرار و ناراحتی های کلیه یا کبد دارد. پره اکلامپسی می تواند در اوایل بارداری یا حتی پس از زایمان رخ دهد. اما اغلب پس از هفته 20 اتفاق می افتد.
به طور قطع پزشکان نمی توانند علت اصلی پره اکلامسی را مشخص کنند. اما برخی از پزشکان بر این باور هستند که ممکن است مربوط به رگ های خونی در جفت است که به طور نامناسبی رشد می کند که می تواند به دلیل سابقه خانوادگی یا آسیب های عروق خونی باشد.
از پره اکلامپسی به عنوان توکسمی و فشار خون ناشی از بارداری نیز یاد می شود و بر اساس تخمین های زده شده این بیماری با فشار خون بالا، تورم در دست و پا و پروتئین زیاد در ادرار مشخص می شود.
پره اکلامپسی اگر به سرعت درمان نشود می تواند منجر به اکلامپسی شود که یکی از پنج علت اصلی بیماری و مرگ نوزادان و مادران می باشد.
پره اکلامپسی چیست
پره اکلامپسی زمانی است که در حین بارداری یا بعد از زایمان، فرد دچار فشار خون بالا و وجود پروتئین در ادرار باشد یا فاکتورهای لخته شدن خون یا شاخص های ناراحتی کلیه یا کبد داشته باشید.
پره اکلامپسی به طور معمول پس از هفته 20 بارداری اتفاق می فاتد، اما با این حال در برخی موارد زودتر یا بعد از زایمان ممکن است رخ دهد.
اکلامپسی یک پیشرفت شدید پره اکلامپسی است. با این شرایط، فشار خون بالا منجر به تشنج می شود و معمولا پره اکلامپسی و اکلامپسی در دوران بارداری و یا به ندرت پس از زایمان اتفاق می افتد. البته تقریبا 5 درصد از زنان باردار دچار پره اکلامپسی می شوند.
علت پره اکلامپسی
پزشکان به طور قطع نتوانستند دلیل اصلی پره اکلامپسی را شناسایی کنند، اما برخی از علت های بالقوه آن شامل مشکلات رگ های خونی، اختلالات خود ایمنی و عوامل ژنتیکی می باشد.
البته برخی عوامل هستند که می توانند خطر ابتلا به پره اکلامپسی را افزایش دهند که شامل موارد زیر است:
- بارداری چند قلو
- سن بالای 35 سال
- بارداری در نوجوانی
- بارداری برای اولین بار
- چاقی زیاد
- سابقه فشار خون بالا
- سابقه دیابت
- اختلال در کلیه
علائم پره اکلامپسی
مهم است که به یاد داشته باشید که ممکن است پره اکلامپسی هیچ علائمی نداشته باشد و ممکن است در برخی از افراد علائمی را ایجاد کند که تورم دست و صورت از علائم رایج آن می باشد.
برخی از علائم رایج عبارتند از:
- سردرد مداوم
- تورم غیر طبیعی دست و صورت
- افزایش ناگهانی وزن
- تاری دید
- کاهش ادرار
- حالت تهوع و استفراغ
- تغییرات در بینایی
- درد در قسمت فوقانی شکم
در برخی از زنان ممکن است علائم پره اکلامپسی شدید باشد که این علائم شامل تغییراتی در ضربان قلب جنین، درد شکم، تشنج، اختلال در عملکرد کلیه یا کبد و وجود مایع در ریه ها می باشد.
تشخیص پره اکلامپسی
برای تشخیص پره اکلامپسی پزشک فشار خون زن باردار را می گیرد اگر فشار خون روی 140/90 میلی متر جیوه یا بالاتر باشد ممکن است نیاز به آزمایش های دیگری باشد. برای این منظور پزشک آزمایش ادرار و خون را پیشنهاد می کند تا بتواند پروتئین درون ادرار و آنزیم های غیر طبیعی کبد و سطح پلاکت را چک کند.
درمان پره اکلامپسی
پزشک بر اساس وضعیت زن باردار ممکن است روش هایی را برای درمان پره اکلامپسی انتخاب کند که یکی از این روش ها زایمان است. اگر در هفته 37 یا بالاتر باشید پزشک ممکن است زایمان را به عنوان روش درمان انتخاب کند. در این مرحله کودک به اندازه کافی رشد کرده و نارس محسوب نمی شود.
اگر قبل از هفته 37 دچار پره اکلامپسی باشید، پزشک در صمیم گیری درباره زمان زایمان، سلامتی شما و کودک را در نظر می گیرد. این امر به عوامل زیادی از جمله سن حاملگی، کودک و شدت بیماری بستگی دارد.
اگر کودک شما هنوز به اندازه کافی رشد نکرده باشد، پزشک ممکن است داروهایی را برای کمک به رشد کودک تجویز کند و در عین حال فشار خون را پایین نگه دارد.در بسیاری از موارد، این داروها در بیمارستان ارائه می شود.
سایر روش های درمانی در دوران بارداری
در بعضی موارد ممکن است داروهایی برای کاهش فشار خون به شما داده شود. همچنین ممکن است به شما داروهایی برای جلوگیری از تشنج، عوارض احتمالی پره اکلامپسی داده شود.پزشک شما ممکن است بخواهد شما را برای نظارت دقیق تر در بیمارستان بستری کند و مدیریت پری اکلامپسی با توجه به اینکه خفیف یا شدید باشد انجام می شود.
درمان های بعد از زایمان
پس از زایمان، علائم پره اکلامپسی باید برطرف شود و معمولا 48 ساعت پس از زایمانن در اکثر خانم ها فشار خون به حالت طبیعی باز می گردد و همچنین عملکرد کبد و کلیه در طی چند ماه نیز به حالت طبیعی خود باز می گردد.
با این حال در بعضی افراد، فشار خون می تواند چند روز پس از زایمان دوباره افزایش یابد. به همین دلیل مراقبت های پزشکی دقیق و بررسی منظم فشار خون حتی پس از زایمان کودک بسیار مهم است.
درمان پره اکلامپسی در خانه
اگر زن باردار مبتلا به پره اکلامپسی خفیف باشد، پزشک ممکن است به شما اجازه دهد در خانه استراحت کنید و با مراقبت از خود باعث پایین نگه داشتن فشار خون شوید و عوارض جانبی را به حداقل برسانید.
برخی از مراقبت های اکلامپسی در خانه شامل موارد زیر است:
- مصرف نمک را کاهش دهید
- در طور روز آب زیاد بنوشید
- استراحت به سمت چپ بدن برای کاهش فشار به عروق اصلی
به خاطر داشته باشید که انجام این مراحل ممکن است به طور موثر از وخیم تر شدن پره اکلامپسی شما جلوگیری کند. همچنین پزشک شما احتمالاً به شما توصیه می کند که برای معاینه سلامت کودک خود مرتباً به مطب وی مراجعه کنید.
عوارض پره اکلامپسی چیست
پره اکلامپسی یک بیماری بسیار جدی است و در صورت عدم درمان می تواند برای مادر و کودک عوارض شدیدی از جمله تهدید کننده زندگی آنها باشد. البته سایر عوارض می تواند شامل موارد زیرباشد:
- مشکلات خونریزی به دلیل سطح پایین پلاکت
- جدا شدن جفت
- اسیب به کبد
- نارسایی کلیه
- ادم ریوی
عوارض پره اکلامپسی برای نوزاد می تواند همان تولد زودرس آن به دلیل درمان و رفع پره اکلامپسی می باشد.