سندرم کاوازاکی: علائم، علت، تشخیص و درمان
بیماری کاوازاکی عمدتا در کودکان زیر 5 سال رخ می دهد و همچنین با نام سندرم غدد لنفاوی مخاطی - جلدی نیز شناخته می شود و علامت عمده آن تب به مدت 5 روز و یا بیشتر با بثورات پوستی، غدد لنفاوی متورم گردن، لب های خشک، قرمزی انگشتان دست و پا می باشد.در ادامه با علائم، علت و درمان بیماری کاوازاکی بیشتر آشنا خواهید شد.
بیماری کاوازاکی چیست
بیماری کاوازاکی یک بیماری واسکولیت سیستمیک حاد است که باعث التهاب در دیواره رگ های خونی و گشاد شدن هر یک از شریان ها با اندازه متوسط در بدن شود.این بیماری در کودکان بیشتر شایع است ، همچنین میزان ابتلا به این بیماری در کودکان پسر 1.5 برابر بیشتر از دختران است. این بیماری برای اولین بار توسط پزشک ژاپنی به نام کاوازاکی ثبت شده است و به همین خاطر به نام این پزشک ثبت شد.علائم نشانگان کاوازاکی شبیه به بسیاری از بیماری های عفونی و غیرعفونی مانند تب اسکارلت، سندرم شوک سمی و سرخک است. متخصصین معتقدند که نوعی عفونت عامل سندرم کاوازاکی است، اگر چه درستی این موضوع هنوز اثبات نشده است.
علت سندرم کاوازاکی چیست
علت سندرم کاوازکی ناشناخته است اما فرضیه های مختلفی برای این بیماری می باشد و یکی از آن فرضیه ها، ویروس شایع یا عفونت هایی که سیستم برای مقابله با آن فعال می شود. اما تا کنون علت باکتریایی یا ویروسی مشخص شناخته نشده است. اما از آنجایی که این بیماری مسری نیست پس احتمال ویروسی بودن این بیماری کم است.
یک نظریه این است که به جای وجود یک ژن واحد مسئول بیماری کاوازاکی، ممکن است نتیجه بسیاری از ژن ها باشد که هریک احتمال ابتلای کودک به این بیماری را کمی افزایش می دهد.
طول مدت بیماری چقدر است
بیماری کاوازاکی سه مرحله حاد، تحت حاد و بهبودی دارد که مرحله حاد شامل دو هفته اول بیماری می باشد که در این مرحله علائم تب و سایر علائم بروز می کنند. در هفته دوم تا چهار پلاکت های خون افزایش می یابد و ممکن است آنوریسم ایجاد شود. ماه اول تا سوم پس از شروع بیماری که در آن آزمایش ها به مقادیر طبیعی باز می گردنند و برخی ناهنجاری های عروقی بهبود می باند یا اندازه شان کوچک می شوند.
علائم سندروم کاوازاکی
سندرم کاوازاکی در مراحل مختلف علائم نشان های مختلفی دارد
مراحل اولیه
در مراحل اولیه این بیماریک ه حدودا 2 هفته طول می کشد کودک ممکن است دچار علائم زیر شود
- تب بالا که حدودا 5 روز طول می کشد
- راش پوستی در نیم تنه یا کشاله ران
- چشم قرمز
- لب متورم
- زبان توت فرنگی
- ورم غدد لنفاوی
- ورم دست و پا
- قرمز شدن کف دست و کف پا
مرحله آخر
علائم مرحله آخر بیمارای که بعد از دو هفته تب شروع می شود، عبارتند از:
- درد شکمی
- استفراغ
- اسهال
- بزرگ شدن کیسه صفرا
- از دست دادن موقت شنوایی
توصیه می شود اگر فرزند شما مبتلا به هر یک از علائم شد سریعا با متخصص اطفال تماس بگیرید. گاهی کاوازاکی با بیماری های دیگری اشتباه گرفته می شود که درمان های متفاوتی دارند. مهم ترین عارضه بیماری کاوازاکی التهاب شریان هایی است که خون را به قلب می رسانند. پی آمد این عارضه آنوریسم (ورم شدید موضعی دیواره ی شریان) است که منجر به بروز بیماری های قلبی در آینده می شود. ناراحتی قلبی در 25 % از کودکانی دیده می شود که درمان مناسب دریافت نکرده اند.
روش تشخیص بیماری کاوازاکی
پزشک یک معاینه فیزیکی انجام داده و به دنبال حداقل 4 علائم زیر می باشد
- چشمان قرمز
- لب و دهان قرمز
- اندام متورم و قرمز
- بثورات
- غدد لنفاوی متورم
ممکن است نیاز به آزمایشات تکمیلی برای رد سایر بیماری ها باشد و یا بدنبال تأثیر این شرایط روی قلب کودک بگردیم. این موارد شامل:
- تست قلب مثل الکتروکاردیوگرام(EKG) و اکوکاردیوگرام
- آزمایش خون
- آزمایشات تصویربرداری مثل X-ray و آنژیوگرام عروق کرونر
عوارض سندرم کاوازاکی
بدلیل اینکه این بیماری قلب کودک را درگیر می نماید می تواند خطرناک باشد. اما اغلب کودکان بطور کامل بهبود یافته و هیچ علامتی در آنها باقی نخواهد ماند
در موارد نادر کودکان می توانند دچارموارد زیر گردند:
- ریتم غیر معمول قلب
- عضله متورم قلب
- دریچه های آسیب دیده قلب
- رگهای خونی متورم
درمان عوارض
اگر کودک شما دچار ناهنجاری جدی در قلب شود، ممکن است به دارو یا در بعضی موارد به جراحی نیاز داشته باشد. درمان های احتمالی عبارتند از:
• داروهای ضد انعقاد. داروهایی که لخته شدن خون را متوقف می کنند؛ در صورتی که عروق ملتهب شده باشد ممکن است از حمله قلبی کودک جلوگیری کند.
• پیوند بای پس عروق کرونر. جراحی برای منحرف کردن خون در اطراف عروق باریک یا مسدود شده و بهبود جریان خون و اکسیژن رسانی به قلب.
• آنژیوپلاستی کرونر. روشی برای گسترش عروق کرونر مسدود یا تنگ شده برای بهبود جریان خون در قلب است؛ در بعضی موارد، یک لوله فلزی توخالی کوتاه به نام استنت در شریان مسدود شده قرار می گیرد تا باز بماند.
در بیماران با عوارض شدید ممکن است به طور دائمی به عضلات قلب یا دریچه های قلبی آسیب رسیده باشد. در این صورت به ویزیت منظم با یک متخصص قلب نیاز است تا وضعیت آنها از نزدیک کنترل شود.
درمان بیماری کاوازاکی
درمان کاوازاکی در بیمارستان انجام می شود و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
داروی ایمونوگلوبولین (IVIG): که از طریق وریدی به بیمار تزریق می شود و باعث کاهش التهاب رگ های خونی می شود.
آسپرین: که به کاهش تب و درد کمک می کند و از خطر احتمالی لخته شدن خون کم می کند. مصرف آسپرین معمولا در خانه و بعد از مرخص شدن از بیمارستان نیز باید ادامه داشته باشد. به یاد داشته باشید از مصرف خودسرانه هر دارویی از جمله آسپرین خودداری کنید. مصرف خودسرانه آسپرین ممکن است باعث بروز سندرم ری (Reye) شود لذا قبل از دادن آسپرین به کودکتان با پزشک مشورت کنید.
اگر کودک شما در حین مصرف آسپرین در معرض ابتلا به بیماری آنفلوانزا و یا آبله مرغان قرار گرفت و یا به این بیماری ها مبتلا شد بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
ممکن است کودک شما خسته شود، گریه کند و یا پوست او برای مدت یک ماه و یا بیشتر خشک شود. سعی کنید کاری کنید که کودکتان بیش از حد خسته نشود. می توانید برای مرطوب نگه داشتن پوست انگشتان دست و پای کودکتان، از لوسیون های مخصوص کودکان استفاده کنید.
اگر کاوازاکی منجر به بروز مشکلات قلبی شود ممکن است مجبور به پیگیری ها و دریافت درمان های بیشتری باشید.چنانچه نشانه های مشکلات قلبی در کودک مشاهده شود، پزشک انجام آزمایش هایی را در فواصل زمانی معین برای تحت نظر گرفتن این مشکلات توصیه می کند. این آزمایش ها غالباً 6 تا 8 هفته پس از شروع بیماری و سپس 6 ماه بعدتر انجام می شود.