سنبل الطیب گیاهی برای کاهش درد قاعدگی
دیسمنوره یا قاعدگی دردناک از مهم ترین مشکلات مربوط به سلامتی زنان با تأثیر منفی بر سلامتی آنان است که معمولاً به صورت گرفتگی های عضلانی در نواحی تحتانی شکم رخ می دهد.
نوعی از این مشکل تحت عنوان «دیسمنوره اولیه»، شامل درد قاعدگی بدون آسیب های لگنی و با انقباضات رحمی است. دیسمنوره اولیه بدون بیماری های لگن بوده و مطالعات بسیاری در مورد آن انجام گرفته است. در ایران، این بیماری حدود 71 درصد گزارش شده است.
این اختلال به دلیل افزایش «پروستاگلاندین ها» و «لکوترین ها» (دو نوع از مواد شیمیایی موجود در بدن) و بیشتر در دو روز اول قاعدگی ایجاد شده و باعث افزایش انقباضات رحم می شود.
یکی از درمان های رایج این بیماری شامل قرص های مفنامیک اسید است که بسیار زیاد استفاده می شود. ولی این دارو دارای عوارض زیادی ازجمله اختلالات گوارشی، اسهال، خون ریزی گوارشی، نارسایی کلیه، آنمی همولتیک، واکنش های حساسیتی، اختلالات قلبی و دفع خون در ادرار است.
از سوی دیگر، استفاده از گیاهان دارویی نظیر گیاه سنبل الطیب، از دیرباز به عنوان دارویی آرام بخش موردتوجه بوده است. این گیاه دارای اثرات تسکینی بوده و حتی به عنوان داروی خواب آور نیز به شکل قرص، قطره و کپسول والرین (سنبل الطیب) موجود است.
در همین رابطه پژوهشگران «دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد» از این گیاه برای رفع مشکل درد در تعدادی از زنان دارای سن 16 تا 42 سال که از دیسمنوره اولیه شکایت داشتند، استفاده کردند. اثرات گیاه سنبل الطیب در این آزمایش با مفنامیک اسید مقایسه شد.
ﻧﺘﺎیج این پژوهش، ﻧﺸﺎن داد که تفاوتی ازنظر سن، مدت قاعدگی، فاصله قاعدگی و شدت درد در شروع مطالعه در دو گروه وجود نداشت. پس از مداخله، نتایج نشان داد که استفاده از گیاه دارویی والرین (سنبل الطیب) می تواند به همان اندازه داروی مفنامیک در کاهش درد بیماران مؤثر باشد.
محققین در تبیین این نتایج اشاره کردند: «با توجه به این که پروسـتاگلاندین هـا سـبب انقباض عضلات صاف رحم و ایجاد درد کولیکی می شوند، لذا استفاده از دارویی که خاصیت اسپاسـمولیتیک یا شل کننده عضلات داشته باشـد، در کـاهش درد مـؤثر اسـت. همچنین با استفاده از عصاره والرین شدت انقباضات رحم نیز کاهش می یابد».
با توجه به نتایج این پژوهش که در «فصلنامه گیاهان دارویی» وابسته به پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی منتشر شده، استفاده از گیاه دارویی والرین یا سنبل الطیب می تواند به عنوان دارویی جایگزین برای مفنامیک اسید برای کاهش درد قاعدگی مورد استفاده قرار گیرد.